نقد و بررسی Cuphead

با پیشرفت صنعت بازی‌ها و دور شدن از زمان ماشین‌های آرکید که با سکه کار می‌کردند کم‌کم درجه سختی اغلب آثار کاهش پیدا کرد و این روزها به‌جز موارد استثنا بازی به معنای واقعی کلمه سخت به بازار عرضه نمی‌شود. بله سری Souls انقلابی در محبوب شدن بازی‌هایی با درجه سختی بالابود اما حتی این آثار آن‌چنان سخت نیستند و با دقت و تمرین پیشروی در آن‌ها چندان مشکل نیست. بازی‌هایی مانند Super Meat Boy و Electronic Super Joy از نمونه‌های آثاری با درجه سختی بالا در سبک پلتفرمر هستند که در سال‌های قبل ارائه شدند و به مقبولیت بالایی در میان مخاطبان دست یافتند ولی در کل می‌توان گفت به‌جز در موارد استثنا، این سبک با آسان بودن و همه‌پسند بودن همنام است. حال بار دیگر این مسئله باعرضه Cuphead تغییر کرده است. این بازی به ‌جرات در دسته سخت‌ترین پلتفرمرهای ارائه‌شده در سال‌های اخیر است که عناوین کلاسیک زمان NES را به یاد می‌آورد.

در Cuphead داستانی کلی در مورد بدهکار شدن شخصیت‌های اصلی به شیطان و تلاش آن‌ها برای تصفیه بدهی از طریق دست آوردن روح بدهکاران قبلی است. این داستان البته در پس‌زمینه گیم پلی قرار می‌گیرد و باوجود تعدادی دیالوگ بدون صدا و چند میان پرده غیر متحرک، نقش خاصی در بازی ندارد و تمامی تمرکز و توجه بر گیم پلی خالص پلتفرمر بازی قرار دارد.Cuphead به عنوان قهرمان ماجرا، توانایی‌هایی مانند شوترهای قدیمی از جمله Contra را در اختیار دارد. علاوه بر پرش و شلیک در هشت جهت، می‌تواند در مسافت کوتاهی جاخالی داده و با فشردن دکمه پرش برای بار دوم در هوا، برخی تیرهای شلیک‌شده به رنگ صورتی را Parry کند. این Parry علاوه بر از بین بردن شی موردنظر، به پر شدن حرکت ویژه کمک می‌کند. حرکت ویژه نوار خاصی دارد که توسط Parry و به‌آرامی در جریان مبارزات معمولی  پر می‌شود. هنگامی‌که نوار اشاره شده کاملاً پر شد می‌توان حرکتی بسیار قدرتمند به نام Super Ex را اجرا کرد. علاوه بر این، توانایی خرید تیرهای مختلف مانند تیر دنبال کننده، تیر پخشی، تیر بومرنگ مانند و… نیز وجود دارد و در هر زمان می‌توان دو تیر مختلف به همراه داشت. در پایان تعدادی آیتم نیز در بازی وجود دارد که قدرت‌هایی مانند تعداد سلامتی بیشتر، توانایی Parry به‌صورت خودکار برای بار اول در حین پرش را می‌دهند. برخلاف آنچه در ابتدا به نظر می‌آید، Cuphead بیشتر عنوانی Boss Rush است تا پلتفرمر مرحله‌ای. اکثر وقت شما به مبارزه با باس های مختلف می‌گذرد و در این میان مراحل انگشت شماری به نام Run and Gun قرار دارند که حالت کلاسیک پیشروی به سمت راست تا پایان مرحله خلاصه گیم پلی در آن‌ها است. این مراحل بیشتر نقش جمع‌آوری سکه‌دارند که برای خرید امکانات استفاده می‌شوند. Cuphead از بازی دونفره آفلاین نیز پشتیبانی می‌کند. در صورت کشته شدن یکی، فرد باقی‌مانده فرصت کوتاهی دارد تا با انجام حرکت Parry او را با یک درجه سلامتی به بازی برگرداند.

قبل از هر چیز بگذارید یک نکته را کاملاً مشخص کنیم: Cuphead درجه سختی بسیار بالایی دارد. اگر در دوران NES گیمر نبودید شاید از درجه سختی بالای بازی شوکه شوید. Cuphead حتی یک درصد هم به شما کمکی نمی‌کند و سخت‌ترین مانورها و عملیات را از شما می‌خواهد! ولی بااین‌وجود باید اذعان کرد که تجربه آن به طرز غریبی راضی‌کننده است. هر باس کاملاً متفاوت با دیگری طراحی‌شده و مبارزه با هرکدام در چند فاز انجام می‌شود که در طول آن‌ها حرکات باس و در مواردی شکل کلی آن کاملاً تغییر می‌کند. معمولاً روال مبارزه با باس به این‌گونه است: همان اول کشته می‌شوید چون هیچ ایده‌ای در مورد حرکت باس ندارید، در دفعات بعدی به فاز جدید می‌روید و در حین آشنایی با حرکات باس کشته می‌شوید و این حلقه ادامه دارد ! پس از دیدن همه فازها و آشنایی با باس، تلاش برای پشت سر گذاشتن فازهای اولیه بدون از دست دادن تعداد سلامتی انجام می‌شود و این روال آن‌قدر تکرار می‌شود تا باس شکست بخورد. در حالت معمولی سه بار بیشتر نمی‌توانید ضربه بخورید پس امکان اشتباه بسیار کم است. طراحی این باس ها واقعاً بی‌نظیر و خیره‌کننده است، هرکدام مکانیکی متفاوت دارند و در هر فاز تغییر می‌کنند. از طرف دیگر مبارزه در هر قسمت با ترکیب شدن حملات سخت‌تر می‌شود و بازی از شما می‌خواهد که جاخالی دادن برای دو حرکت مختلف را که جداگانه انجام داده‌اید، حال همزمان انجام دهید. درحرکتی تحسین‌برانگیز، در بسیاری موارد باس ها چند حرکت مختلف دارند که ممکن است برخی از آن‌ها را نبینید و در مبارزه دوباره با حرکات جدیدی مواجه شوید! به‌طور متوسط شکست هر باس بین 10-20 دقیقه وقت می‌گیرد که تمام توجه و دقت را می‌طلبد و به قول معروف وقت سر خاراندن در طول مبارزات را ندارید. در این مسئله اغراق نمی‌کنیم! صحنه مبارزات آن‌چنان با حملات و تیرهای مختلف انباشته می‌شوند که کم‌کم حس می‌کنید از دنیای بیرون جداشده‌اید و تمام حواس شما به جاخالی دادن و استفاده مناسب از Parry است، درحالی‌که به سمت دشمن تیراندازی می‌کنید. در مراحل Run and Gun با اینکه از دشمن قوی خبری نیست، بازهم نیاز به‌دقت فراوان بوده و مهم‌تر این است که با توجه به‌ظاهر شدن دشمنان بدون وقفه، باید دائماً در حال پیشرفت باشید و وقت استراحت ندارید.

صحبت در مورد سختی Cuphead به‌عنوان نکته منفی موضوعی بسیار داغ است. در همین چند روز گذشته از عرضه بازی مقالات و بحث‌های فراوانی درگرفت در پی این‌که آیا این بازی نیاز به Easy mode دارد یا خیر. آیا جلوگیری از به اتمام رساندن بازی افرادی که توانایی شکست همه باس ها و مراحل را ندارند درست است؟ آیا تغییر فلسفه طراحی بازی برای آسان کردن کار عده‌ای از مخاطبین عمل درستی است؟ اینجا مکان مناسبی برای بحث در مورد این مسئله نیست ولی شاید بتوان برای عده‌ای سختی وحشتناک Cuphead را نقطه منفی بزرگی برای آن دانست. بخشی از جامعه گیمر صبر و اعصاب تکرار بارها و بارهای مبارزات را نخواهند داشت و از کند بودن پیشرفت کلافه خواهند شد. در این میان باوجود منصفانه بودن اکثر باس ها، یکی از دست‌اندازها در مبارزات با برخی بستگی داشتن به اتفاقات تصادفی است که موجب به وجود آمدن شرایطی می‌شود که عکس‌العمل مناسب در مقابل آن‌ها تقریباً غیرممکن است. شکست در این موارد که از کنترل مخاطب خارج است حس خوبی به دست نمی‌دهد. در کنار این مسئله تعداد باگ اندکی در برخی قسمت‌ها هستند که ممکن است به‌صورت موقت پیشرفت در بازی را متوقف کنند.

همان‌طور که متوجه شدید، گرافیک هنری Cuphead ادای دینی به کارتون‌های دهه 1930 قدیمی است و کاملاً از سبک آن‌ها پیروی می‌کند. حتی فیلتری بر روزی تصاویر قرار داده‌شده که در فیلم‌های باقی‌مانده از آن زمان دیده می‌شود! به‌جرئت می‌توان گفت قسمت هنری بازی ازنظر طراحی زیباترین اثر دوبعدی است که تابه‌حال دیده‌اید. انیمیشن‌های بکار رفته در بازی نیز به طرز باورنکردنی روان هستند و تعداد فراوانی دارند. همین دیدن انواع و اقسام باس ها و دشمنان خود می‌تواند دلیل بسیار خوبی برای تلاش برای پیشروی در بازی باشد. قسمت صداگذاری و آهنگ‌های بکار رفته در بازی نیز از همان سبک 1930 پیروی می‌کنند همگی بدون نقص هستند. دیالوگ‌های اندک بکار رفته حالتی قدیمی و بی‌کیفیت (به‌طور عمد!) دارند و آهنگ‌های سبک قدیم با تأکید بر پیانو بسیار گوش‌نواز و یادآور آثار کلاسیک منبع هستند.

بازی Cuphead از شما تمام توجه، دقت و قدرت را طلب می‌کند. در هیچ جای بازی کمکی به مخاطب نمی‌شود و درازای هر کمک، چیزی از شما گرفته خواهد شد. بله می‌توانید با خرید آیتمی به تعداد سلامتی خود بیفزایید ولی از قدرت حملات شما کاسته خواهد شد. بله می‌توانید تیری بخرید که خودبه‌خود به سمت هدف حرکت می‌کند ولی از قدرت تیرها کاسته می‌شود. در تمامی طول مبارزات، یک ثانیه فرصت استراحت ندارید و باید بدون نقص در مقابل حملات عکس‌العمل نشان داده و در هرلحظه حواستان به‌تمامی اتفاقات صحنه باشد. به همین دلیل لذت از بازی برای هرکسی فرق خواهد داشت. عده‌ای از پیروزی در مقابل سختی‌ها شاد خواهند شد و به نظرشان تمرین چندین‌باره برای موفقیت ارزش خواهد داشت و عده‌ای کلافه می‌شوند و اعصاب تکرار مکررات را نخواهند داشت. بله زیبایی منحصربه‌فرد Cuphead هر فردی را برای امتحان آن وسوسه می‌کند، ولی بدانید که باتجربه‌ای طاقت‌فرسا مواجه هستید.