بتل رویال، بودن یا نبودن. مساله این است!

امروزه بازی‌های بتل رویال به مرور محبوبیت بیشتری کسب می‌کنند و به نظر می‌رسد کسی نیست که بخواهد مانع پیشرفت و افزایش محبوبیت این سبک شود. با این حال، آیا واقعا بازی‌های بتل رویال ارزش این که در این حد مورد تقدیر قرار بگیرند را دارند؟ آیا ارزش دارد که به عنوان یک بازیکن به سراغ این عناوین رفته و ساعت‌ها از وقت خودمان را به آن اختصاص دهیم؟ پس با این مقاله همراه وی جی مگ باشید، تا به سراغ تحلیل نکات مثبت و منفی این سبک برویم تا شاید جوابی بر دو سوال مطرح شده باشد.

نکته منفی: پوچ بودن بازی

درست است! بدون شک بازی‌های بتل رویال مفرح هستند ولی تا به حال این حس را داشته‌اید که پس از اتمام یک دست با خود بگویید: خب که چه؟ شما در ابتدای بازی به نحوی در یک جزیره یا منطقه فرود می‌آیید، لوت می‌کنید، هر کسی بر سر راهتان قرار می‌گیرد را می‌کشید و شاید برنده و شاید کشته شوید. کل چرخه‌ی بازی در همین چند کلمه خلاصه می‌شد و هیچ نکته‌ی دیگر در این عناوین وجود ندارد.

ممکن است که اکنون با خود بگویید مگر هدف یک بازی ویدئویی جز سرگرمی و تفریح چیست! بگذارید قضیه را از دید سبک‌‌ها و عناوین دیگر بررسی کنیم. چه کسی می‌خواهد ادعا کند که بازی Gris مفرح نبود؟ چه کسی از تجربه‌ی این بازی لذت نبرد؟ پس هدف اصلی یک بازی ویدئویی که تفریح است به خوبی محقق شده.

از طرفی دیگر، Gris به آرامی و با تمام توانش مراحل افسردگی و بهبود آن را به بازیکن نشان می‌دهد. شما در آن واحد هم لذت می‌برید و هم به دانسته‌هایتان افزوده می‌شود. محض اطلاع عرض می‌کنم که مراحل بازی Gris و تمامی نشانه‌های داخل بازی، کاملا مطابق با علم روان‌شناسی طراحی شده‌اند و هر آنچه که بازی به شما می‌گوید، به خوبی در واقعیت نیز رخ خواهد داد.

 ساخته‌های کن لوین و فلسفه‌ی پشت آنان باعث می‌شوند تا سری Bioshock مفرح نباشند؟ آیا این حرف اشتباه است که بگوییم بازی Bioshock علاوه بر این که یک سرگرمی بود، یک تفریح بود، توانست به ما در رابطه با فلسفه و موارد مختلف مانند کنترل نفس و کارهایی که انجام می‌دهیم، چیزی یاد بدهد؟

حتی بگذارید آموزش را کنار بگذاریم. عناوینی مثل The Last of Us مگر مفرح نیستند؟ با این حال داستانی برای ارائه دارند که احساسات شما در اختیار می‌گیرند و به شدت تاثیرگذار هستند. کوجیما بازی‌هایی می‌سازد که برای اکثریت مفرح و جذاب است، با این حال در ساخته‌های خود مدام به دنبال صلح جهانی و گرد هم آوردن انسان‌ها است.

هدفی که شاید بخواهید مسخره کنید و بگویید جایی در صنعت گیم ندارد، ولی کاملا منطقی بوده و اتفاقا تاثیر خود را خواهد گذاشت. مدیوم ویدئو گیم پتانسیلی باورنکردنی دارد که متاسفانه عناوین بتل رویال تنها خوی وحشی‌گری و بی‌محتوا بودن آن را به ارث برده‌اند.

نکته مثبت: ارزش تکرار بسیار بالا

درست است که پیش از این از پوچ بودن این بازی‌ها صحبت کردیم، ولی بیایید صادق باشیم. انسان نیاز دارد تا هر از چندگاهی به سراغ عناوینی برود که صرفا سرش را گرم کند و هدف خاصی پشتش نباشد. هر بازی و هر فیلم و سریالی بعد از مدتی تکراری شده و جذابیت خود را از دست می‌دهد ولی بازی‌های بتل رویال به دلیل سیکل متفاوت لوت‌ها، بازیکن‌های متفاوت و البته آپدیت‌های پیاپی، به خوبی اثبات کرده‌اند که قصد تکراری شدن نداشته و مدت‌های زیادی می‌توانند شما را سرگرم کنند.

با این حال نکته‌ای است که باید به آن دقت داشت. به واسطه‌ی همین نکته‌ی مثبت و البته مفرح بودن بیش از حد، پتانسیل اعتیاد به این گونه از عناوین به شدت بالا است. مخصوصا آن که اگر بازیکن حرفه‌ای باشید، برای پیروزی در هر بازی باید زمانی بین 20 تا 40 دقیقه صرف کنید؛ پس حتی اگر قصد داشته باشید در هر روز تنها 5 بازی انجام دهید، بیش از 3 ساعت از زمان شما گرفته می‌شود. پس باید دقت کنید که هم درگیر زمینه‌ی اعتیاد به این بازی‌ها نشوید و هم مراقب وقت با ارزشتان باشید که به راحتی توسط این بازی‌ها خورده می‌شود.

نکته منفی: تاثیر بالای شانس

قبول دارم که شانس در زندگی واقعی نیز تاثیرگذار است، ولی در بازی‌های بتل رویال، تاثیر شگرفی دارند که حتی اگر بهترین بازیکن ممکن نیز باشید ولی شانس نیاورید، بدون شک در همان اوایل بازی کشته خواهید شد. مثال بارز و دقیق این مورد نیز می‌تواند جایگاه لوت بازی باشد. شما به صورت رندوم در زمین مبارزه فرود می‌آیید و به سراغ لوت می‌روید.

شما، یک بازیکن کاملا حرفه‌ای، تنها وسیله برای احیای خود پیدا می‌کنید. از طرفی دیگر، حریف شما که یک بازیکن کاملا معمولی و حتی سطح پایین است، هم زره پیدا می‌کند، هم یک اسلحه‌ی قدرتمند. قضیه مشخص است که اگر شما 2 نفر مقابل هم قرار بگیرید چه کسی پیروز میدان است. این شانس را در طول مبارزات نیز می‌توان یافت.

کافی است که در حین مبارزه شانس نیاورید و یک تیم دیگر نیز پس از اتمام مبارزه، به تیم شما که پیروز مبارزه‌ی قبلی است، حمله کند. از طرفی، اگر شانس داشته باشید خود شما آن تیم سومی هستید که به برنده‌ی بخت برگشته‌ی مبارزه‌ی قبلی حمله‌ور خواهید شد. در اصل، همانقدر که مهارت شما در بازی مهم است، شانس شما نیز تاثیرگذار است و مخصوصا برای افراد سنین پایین‌تر، این وابستگی به شانس تاثیرات منفی بسیار خواهد داشت.

نکته مثبت: عکس‌العمل، کار تیمی

کم‌تر پیش می‌آید که در یک بازی، جانمان بیشتر از یک عنوان Battle Royale بر لبه‌ی شمشیر قرار داشته باشد. تقریبا هر جنبنده و هر موجود زنده‌ای قصد دارد تا شما را بکشد و شاید اعصاب‌خردکن بودن این موضوع مساوی با بازی‌‎هایی نظیر سری Souls باشد. برای زنده ماندن در این جهنمی که به واسطه‌ی دیگر بازیکنان متولد شده، بدون شک باید عکس‌العمل‌هایی سریع با بهترین کارایی داشته باشید.

در کم‌ترین زمان ممکن باید نقشه بچینید، حمله کنید، عقب نشینی و شاید در نهایت فرار. از طرفی دیگر، همکاری تیمی در بازی‌های بتل رویال یک عنصر کلیدی به حساب می‌آید. در دیگر بازی‌های چندنفره، همکاری چندانی دیده نمی‌شود و در بعضی بازی‌ها نظیر Battlefield شما حتی دوستتان را میان یاران خود پیدا نمی‌کنید.

حتی دیده شده که در بعضی بازی‌های آنلاین صرفا داشتن تعداد کشته‌های بیشتر ملاک است و در صحنه‌ی انتهایی بازی که تیم پیروز می‌شود، همه به دنبال آن هستند که نشان دهند بیشترین کشته را دارند. ولی قضیه‌ی بازی‌های بتل رویال به شدت متفاوت است.

در این حد که 3 بازیکن هماهنگ ولی با بازی‌های معمولی، به شدت می‌توانند تیمی قدرتمند بسازند که حتی تیمی که دارای یک بازیکن حرفه‌ای ولی بدون هماهنگی با یارانش است را شکست دهند. همچنین در صحنه‌ی پیروزی، کم‌تر پیش می‌آید که فرد احساس کند به تنهایی کاری را انجام داده و اتفاقا، نه خودش، بلکه تیم را پیروز می‌داند.

نکته‌ی منفی: غرور کاذب

این مورد تنها مختص به بازی‌های بتل رویال نبوده و بیشتر نیز برای افراد سنین پایین‌تر مشکل‌ساز است. با این حال، طبق نتایجی که روان‌شناسان به دست آورده‌اند، افراد نوجوان و با سن پایین‌تر، در صورتی که در بازی‌های بتل رویال حرفه‌ای شوند، چندان نمی‌توانند غرور و قدرت خود را به بازی اختصاص دهند و این 2 مورد به زندگی واقعی آنان نیز وارد می‌شود.

به نظر می‌رسد که بر خلاف دیگر بازی‌ها، بازیکن کم سن و سال بیشتر بر این مورد تاکید دارد که «من هستم که همه را می‌کشم و دیگرا از من ضعیف‌تر هستند». نشانه‌ای از این که این قدرت و غرور به بازی محدود شود دیده نمی‌شود و این دسته از بازیکنان متاسفانه در زندگی واقعی نیز همین دیدگاه را خواهند داشت؛ تصور می‌کنند که هر کس که بر سر راه آنان قرار گرفت لزوما دشمن آن‌ها بوده و اتفاقا به راحتی می‌توانند او را از سر راه بردارند.

نکته مثبت: ارتباط اجتماعی بالا

معمولا کسانی را که پای سیستم هستند و تماما مشغول به بازی‌های ویدئویی، افرادی منزوی و تنها در نظر می‌گیریم. ولی این قضیه کاملا اشتباه است و مخصوصا اکنون، در دوران قرنطینه، این گیمرها هستند که بیشترین ارتباط اجتماعی را می‌توانند نسبت به دیگران داشته باشند.

در بازی‌های آنلاین شما می‌توانید با هم‌تیمی‌های خود ارتباط برقرار کنید. در بعضی عناوین این ارتباط صرفا به صحبت‌های کوتاه خلاصه می‌شود و در کنار آن‌، زمان نسبتا زیادی نیز لازم است که دو بازیکن با همدیگر آشنا شوند و با هم راحت صحبت کنند. اما در بازی‌های بتل رویال این فرض درست نیست؛

نه این که صد درصد همه‌ی بازیکنان سریع با همدیگر ارتباط می‌گیرند، خیر. ولی بیش از 90 درصد بازیکنان به دلیل سرعت بالای بازی و همکاری‌هایی که در طول آن لازم است، ناخودآگاه یاد می‌گیرند که سریع با هم‌تیمی‌هایی که تاکنون ندیده‌اند ارتباط بگیرند. این ارتباط شاید عمیق‌تر شود و باعث به وجود آمدن یک رفاقت پایدار نیز بشود. چه بسیار افرادی که از شهرهای مختلف با بازیکنان دیگر رفیق شده‌اند و اکنون در لیست دوستان خود آن‌ها را حساب می‌کنند.

به جز این مورد، شاید حتی این مسئله منجر به ارتباط خارجی افراد مقیم ایران نیز بشود. این مورد می‌تواند هم برای خود بازیکن تجربه‌ای جذاب باشد و هم برای تبلیغ فرهنگ ایرانی نیز بسیار مفید است؛ چراکه باور کنید تصوری که دوستان خارجی ما از فرهنگ ایران دارند کاملا متفاوت از چیزی که در واقع وجود دارد. البته که این تبلیغ فرهنگ ایرانی یک شمشیر دولبه‌ی تیز است.

نکته منفی: ترویج خشونت

پیش از این نیز بیان کردیم که بازی‌های ویدئویی چه پتانسیل بالایی دارند. ولی متاسفانه بازی‌های بتل رویال تنها به یک جنبه از بازی‌های ویدئویی دقت می‌کنند: خشونت. هستند بازی‌هایی که تلاش می‌کنند گیمر را بر سر دوراهی اخلاقی قرار دهند که آیا کشت و کشتار مناسب است یا نه.

هستند بازی‌هایی که به شما می‌گویند تلاش کنید کسی را نکشید. هستند بازی‌هایی که عاقبت داستان را به نسبت تعداد کشته‌های شما تیره‌تر و تاریک‌تر می‌کنند. تمامی این موارد به صورت غیر مستقیم شما را دعوت به خشونت کم‌تر، تفکر بیشتر و انسانیت بالاتر می‌کند.

از طرفی بازی‌های بتل رویال دقیقا نقطه‌ی مقابل این عناوین هستند: هرچه بیشتر آدم بکشید و هر چه آسیب بیشتری به دیگران وارد کنید، رتبه‌ی بهتری دارید و مورد تشویق بیشتری قرار می‌گیرید. شاید اگر حتی داستانی در روند بازی بود می‌شد تا حدودی این قتل عام را توجیه کرد ولی عناوین بتل رویال از داستان منطقی و درستی نیز برخوردار نستند و صرفا، بازیکن را به قتل عام تشویق می‌کنند.

نکته مثبت: حس رقابت طلبی

متاسفانه امروزه شرایطی پیش آمده است که هر کسی قادر به پیدا کردن شغل مناسب نیست. شاید کمی این مورد را بیش از حد سخت‌گیرانه بدانید، ولی کاملا توسط جامعه شناسان تایید شده است. افرادی که به بازی‌های بتل رویال رو می‌آورند، حس رقابت بیشتری دارند و علاقه دارند تا بهترین باشند.

این روحیه تنها به بازی محدود نمی‌شود و به زندگی عادیشان نیز سرایت می‌کند. پس در تحصیل، شغل یا هر وظیفه‌ی دیگری که دارند، تلاش می‌کنند که بهترین باشند. در جامعه‌ای که اگر بهترین نباشی، نمی‌توانی حرفی برای گفتن داشته باشی و شاید حتی به صورت کلی حذف بشوی، این مورد می‌تواند یک امتیاز مثبت بزرگ برای یک بازی ویدئویی باشد.

نکته منفی: اعتیاد

تمام نکات مثبت و منفی که به نظر در جامعه‌ی ما مهم هستند را ذکر کردیم، اما این مورد تقریبا از همه مهم‌تر بوده و در نهایت مقدمه‌ی تمامی نکات منفی دیگر است. بازی‌های بتل رویال صرفا یک سرگرمی هستند، ولی چه کسی است که از سرگرمی بدش بیاید؟ مخصوصا این که گیم‌پلی این عناوین به شدت جذاب و روان تنظیم شده و تقریبا هر کسی به این سبک ورود کرده، نمی‌تواند از آن خارج شود.

.زمینه‌ی اعتیاد به بازی‌های بتل رویال به مراتب بیشتر از هر عنوان دیگر است. شاید بخواهید سری بازی‌های FIFA یا PES را با این سبک مقایسه کنید ولی باور کنید که در چند سال اخیر، بازی‌های بتل رویال به مراتب ساعات بیشتری از بازیکنان را به خود اختصاص داده‌اند و دو سری مذکور در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

اعتیاد در بازی‌های بتل رویال به صورتی اتفاق می‌افتد که شاید متوجه آن نشوید ولی زمانی که به خود می‌آیید، روزی 5 الی 6 ساعت از وقتتان را صرف آن کنید و زمانی که بخواهید از آن دوری کنید، کمبود شدید خوشحالی یا هیجان را در زندگی‌تان احساس می‌کنید. درست است که بازی‌های ویدئویی به میزان مناسب می‌توانند بسیار موثر و مفید باشند، ولی نگذارید که هیجان مصنوعی و خوشحالی کاذب از این بازی‌ها، مخصوصا بازی‌های بتل رویال، جایگزین خوشحالی و لذت در دنیای واقعی شود.

در انتها، آیا بازی‌های سبک بتل رویال ارزش تقدیر دارند؟ جواب مشخصی نمی‌توان به آن داد. آیا ارزش وقت گذاشتن زیاد را دارند؟ قطعا خیر. نمی‌توان بیان کرد که این سبک از بازی‌های ویدئویی ضعیف یا به ‌درد نخور است. مدیوم بازی‌های ویدئویی پتانسیل بسیار زیادی برای فرهنگ‌سازی، آموزش و داستان‌سرایی دارد ولی اگر به دنبال چند ساعت تفریح صرف و خالی هستید، سبک بتل رویال می‌تواند انتخاب جذابی برای شما باشد.

نظر شما چیست؟ چه ویژگی‌هایی از بتل رویال شما را آزار می‌دهد و یا برای شما جذاب است؟ نظرتان را با ما در میان بگذارید.