غرب‌ وحشی در بازی ‌ها (بخش دوم)

در قسمت اول این مقاله اشاراتی به زمان آرکید و تاریخچه و گذشته این ژانر داشتیم. هماره وی جی مگ باشید با قسمت پایانی غرب وحشی در بازی ‌ها.

مرگ تدریجی آرکید و ظهور عصر پی‌سی و کنسول

همان‌طور که آرکیدها محبوبیت خود را ازدست‌داده و پی‌سی تولدی را از نو تجربه کرد، سبک وسترن همچنان در بازی‌های ویدیویی چهره خود را گاه‌به‌گاه بروز می‌داد; اما بهترین عناوین این ژانر هنوز در راه بودند.

در اواخر دهه 90، چندین عنوان مهم در سبک وسترن برای PC عرضه شد:

Dust: A Tale of the Wired West (1995)، یک ماجراجویی در سبک اشاره و کلیک که داستان آن در سال 1882 و یک شهر کوچک در بیابان نیومکزیکو جریان داشت. این بازی دارای چندین مینی گیم ازجمله بلک‌جک، پوکر و محدوده تیراندازی بود.

Silverload (1995)، یک ماجراجویی گرافیکی که شخصیت اصلی آن یک کابوی است که برای نجات یک کودک گمشده به یک خانه تسخیرشده می‌رود. یک سال پس از عرضه بر روی DOS، این بازی برای پلی‌استیشن هم پورت شد.

تصاویری از Outlaws که برای بار نخست از سیستم زوم اسنایپر استفاده می‌کرد. برخلاف شوتر های امروزی که هنگام زوم وارد صفحه فول اسکرین می‌شویم، در این بازی تنها اِسکوپ تفنگ زوم می‌شد! ]عکس سمت راست[

در سال 1997، شرکت لوکاس‌آرتز که بیشتر به دلیل بازی‌های ماجراجویانه‌اش (مانند بازی‌های مربوط به جنگ ستارگان) شهرت دارد، بازی Outlaws را، که جزو اولین شوتر های اول شخص با درون‌مایه غرب وحشی به شمار می‌رود، عرضه کرد. این بازی داستان یک مارشال ایالتی بازنشسته را روایت می‌کند که به دنبال انتقام از مجرمانی است که همسرش را کشته و دخترش را ربوده‌اند.

از نکات برجسته این بازی می‌توان به سیستم زوم اسنایپر اشاره کرد که می‌توان آن را جزو اولین نمونه‌های این سیستم در تاریخ شوترها حساب کرد. از زمان عرضه تاکنون، Outlaws به یک بازی کالت تبدیل‌شده است.

عنوان قابل‌توجه دیگری که در همین سال عرضه شد، Blood نام داشت توسط شرکت مونولیث روانه بازار گشت. داستان بازی بر اساس محوریت شخصی به نام کلب CALEB شکل می‌گیرد که درگیر مبارزه‌ای طولانی با نیروهای اهریمنی است. او در ابتدای بخش نخست بازی از قبر برمی‌خیزد و به‌جای تبدیل‌شدن به یک زامبی بر ضد آن‌ها و شیطان بزرگ می‌جنگد.

استودیوی ژاپنی مدیا ویژن در سال 1996، نقش‌آفرینی وسترن Wild Arms را روانه بازار کرد. این بازی که جزو اولین عناوین این سبک بر روی پلی‌استیشن به‌حساب می‌آید، داستان «شکارچیان رؤیا» رو بازگو می‌کند، گروهی از ماجراجویانی که در جستجوی هیجان و ثروت به مکان‌های مختلف جهان سرک می‌کشند، جهانی که ترکیبی از دوران غرب وحشی و اروپای قرون‌وسطی است.

درون‌مایه وسترن در کل بازی نمایان است و اگرچه چندین نوع از شرایط آب و هوایی در سراسر جهان وجود دارد، بیابان‌ها و دره‌های وسیع، و حوضچه‌های کم‌عمق اکثریت چشم‌انداز بازی را تشکیل می‌دهند. همچنین بیشتر شهرها و روستاها شباهت زیادی به شهرهای اولیه آمریکایی و پست‌های تجاری آن زمان دارند.

قرن 21 و درخشش عناوین وسترن

هزاره جدید با خود یک سری وسترن جدید به همراه آورد: Desperados: Wanted Dead or Alive (2001)، در سبک تاکتیکال ریل تایم که توسط Spellbound Entertainment برای پلتفرم‌های پی‌سی، مَک و لینوکس عرضه شد. این بازی که با تحسین منتقدان همراه شد، ماجراهای یک هفت‌تیرکش به نام جان کوپر، که به دنبال دستگیری یک راهزن قطار است، را بازگو می‌کند.

چهار سال بعد، دنباله‌ای برای آن منتشر شد که در آن ادامه داستان کوپر و نحوه انتقام گرفتن خون برادرش را مشاهده می‌کنیم. آتاری، ناشر این بازی، نتوانست حقوق سازندگان را به‌طور کامل پرداخت کند و درنتیجه توسعه‌دهندگان مجبور به عرضه زودهنگام این نسخه شدند و همچنین حق استفاده از نام Desperados را از دست دادند.

بدین ترتیب، اسپِل باند با ساخت و نشر نسخه سوم با اسم Helldorado در سال 2009 با این سری خداحافظی کرد. نسخه چهارم که Desperados III نام دارد، برای انتشار در سال 2019 برنامه ریزی شده است.

یوبی سافت نیز در سال 2001 با عرضه Gunfighter: The Legend of Jesse James برای پلی‌استیشن برای اولین بار پای خود را بر عرصه وسترن گذاشت. بازی (همان‌طور که از عنوان پیداست) حکایت جسی جیمز، یاغی افسانه‌ای آمریکایی، را دنبال می‌کند که باید راه خود را از میان دشمنان روی صفحه و جنگیدن با آن‌ها پیدا کند. دنباله‌ای با عنوان Gunfighter 2 : Revenege of Jesse James نیز برای پلی‌استیشن 2 عرضه شد.

از معدود بازی‌هایی که شخصیت‌های قابل بازی غیر سفیدپوست را داشت، استراتژی ریل-تایم آمریکا (2001) ساخته شرکت Related Designs Software بود که گیمپلی آن شباهت زیادی به Age of Empires داشت و بازیکن می‌توانست به‌عنوان یک آمریکایی بومی، مکزیکی یا یاغی و مهاجر در سرحد غربی سکونت کند. این بازی توسط مجله آلمانی Computer Bild Spiele به‌عنوان بهترین بازی ماه مارس 2001 انتخاب شد.

در سال 2000، استودیوی Angel Studios به کمک تأمین بودجه کپکام، بر روی عنوانی وسترن شروع به کار کردند که از عناصر بازی آرکید اشماپ پیشین خود با عنوان گان.اسموک (۱۹۸۵) الهام گرفته و قرار بود دنباله معنوی این عنوان باشد. پس از گذشت دو سال، در نوامبر 2002، شرکت Take-Two Interactive این استودیو را خرید و آن را به « راکستار سن دیگو » تغییر نام داده و همچنین زیر چتر « راکستار گیمز »، در کنار سازندگان سری Grand Theft Auto و The Warriors قرارداد.

به دنبال این خرید، مدیران راکستار پروژه‌های درحال‌توسعه‌ی استودیو را موردبررسی قراردادند تا بتوانند آنچه را که ارزش نگه‌داشتن دارد انتخاب کنند. باوجوداینکه پروژه وسترن در وضعیت غیرقابل بازی بود، توانست توجه تیم بررسی و « دن هاوسر » ، کارگردان راکستار را که اظهار داشت بازی خیلی خوب به نظر می‌رسد، به خود جلب کند.

یک سال بعد، در آگوست 2003، کپکام که از روند توسعه بازی و غیبت آن از نمایشگاه‌های مختلف ناراضی بود، اقدام به لغو آن کرد. بااین‌حال، راکستار خیلی زود حقوق بازی را به دست آورده و مراحل توسعه آن را با 10 ماه اضافه‌کاری تکمیل کرد و همچنین سبک آن از یک وسترن آمریکایی به وسترن اسپاگتی تغییر کرد.

بدین ترتیب، سری رد دد متولد شده و اولین عنوان آن یعنی Red Dead: Revolver در مه 2004 عرضه و با بازخورد مناسب منتقدین مواجه گردید. برخلاف بازی‌های وسترن بعد از خود، RDRevolver به‌جای اینکه بازیکن را در دنیای جهان باز آزادانه رها کند، از گروهی از شخصیت‌های مختلف استفاده می‌کرد که مداوم بینشان سوییچ می‌شد.

مراحل بیشتر شامل صحنه‌های اکشن، تیراندازی و تعقیب و فرار بود که در طول وقفه میان آن‌ها دوئل 1 به 1 به ذات آن‌ها تنوع می‌بخشید. بازی به اندازه کافی موفق عمل کرد که یک سال بعد راکستار تصمیم به ساخت دنباله‌ای گرفت که بعداً به آن اشاره می‌کنیم.

بعدازاین، استودیوی دیگری از کپکام به نام High Moon Studios یک بازی تیراندازی اول شخص با عنوان Darkwatch: Curse of the West را در سال 2005 برای پلتفرم‌های پلی‌استیشن 2 و اکس باکس عرضه کرد. بازی با تلفیق ژانرهای استیم پانک و وحشت با وسترن، داستان یک تفنگدار یاغی قرن نوزدهم به اسم جریکو کراس را روایت می‌کند که به یک خون‌آشام تبدیل شده و بایستی به مبارزه با نیروهای ماورایی بپردازد.

دارک واچ به‌ویژه به خاطر داشتن ویژگی‌های هنری خاص و درون‌مایه عجیب با استقبال جدی و مثبت منتقدان و بازیبازها روبرو شد. این بازی با یک کمپین تبلیغاتی گسترده همراه بود و قرار بود اولین قسمت از یک فرانچایز جدید باشد، اما دنباله آن در سال 2007 کنسل شد و اقتباس فیلم آن هنوز در وضعیت مبهم است.

با آمدن نسل بعدی کنسول‌ها، موجی از بازی‌های وسترن جدید پدیدار شدند. ازجمله پرفروش‌ترین آن‌ها می‌توان به Gun ساخته‌ی استودیوی نِور سافت اشاره کرد که توسط اکتیویژن برای پلتفرم‌های پی‌سی، PS2، اکس باکس، گیم کیوب، PSP، و همچنین به‌عنوان لانچ تایتل اکس باکس 360 منتشر گردید.

گان یک تیراندازی سوم شخص جهان باز است که ماجرای کول وایت که درصدد انتقام خون پدرش است را روایت می‌کند. گیمپلی دارای قابلیت‌های نو ازجمله بولت تایم که از دید اول شخص اجرا می‌شد، عناصر مخفی‌کاری، گروگان‌گیری دشمنان، بریدن اسکالپ با چاقوی مخصوص، شلیک اسلحه از دست آن‌ها و استفاده از دینامیت بود; به‌علاوه‌ی چندین مینی گیم مثل تورنمنت‌های پوکر، گله گاو، شکار افراد فراری از قانون.

داستان بازی که در غرب قدیمی آمریکایی و سال 1880 اتفاق میفتد، توسط رندال جَنسون (نویسنده فیلم بیوگرافی The Doors و سری Tales from the Crypt)  نوشته‌شده و شامل چندین بازیگر کهنه‌کار و مطرح همچون ران پرلمن، لنس هریکسن، کریس کریستوفرسن، تام اسکریت و برای شخصیت اصلی توماس جین بود. نام تعدادی از شخصیت‌های بازی از اشخاص واقعی غرب قدیمی برگرفته‌شده بود.

بازی به خاطر ارائه تصویر « نادرست و تحقیرآمیز » از بومیان آمریکایی، مورد تحریم و انتقاد قرار گرفت که اکتیوژن با یک بیانیه مختصر از افراد ناراضی عذرخواهی کرد. بااین‌حال، گان موردستایش بسیار منتقدان قرار گرفت و جوایز مختلفی من‌جمله بهترین اکشن سال اکس باکس 360 از سوی گیم اسپای را کسب کرد.

استودیوی Acquire بازی اکشن ماجراجویی Samurai Western را در سال 2005 برای پلی‌استیشن 2 عرضه کرد. داستان سرگذشت یک سامورایی به اسم گوژیرو کیریو را به تصویر می‌کشد که برای یافتن و کشتن برادرش، راندو، زادگاهش ژاپن را ترک گفته و راهی شهرها و روستاهای ارواح و متروکه غرب وحشی می‌شود.

نقدهای بازی متوسط بوده و استودیوی سازنده بعدازاین اتفاق مثل روال قبل به ساخت بازی‌های سامورایی در ژاپن آینده پرداخت. یک وسترن سامورایی شبیه به همین بازی نیز بعدها در سال 2010 توسط یوبی سافت برای کنسول وی منتشر شد.

سال 2006 تولد یکی از موفق‌ترین سری بازی‌های وسترن، Call of Juarez بود. این عنوان که توسط تک لند برای پی سی توسعه‌یافته بود، راوی داستان رِی مک کال، یک تفنگدار سابقاً واعظ که باور دارد بیلی کندل (که همچنین یک شخصیت قابل بازی است)، مسئول مرگ مادر و ناپدری‌اش است.

سطح رضایت منتقدان متوسط تا خوب بود و آن‌ها در بیشتر موارد مراحل رِی و مکانیک تیراندازی را مورد تحسین و مراحل بیلی (به‌خصوص قسمت‌های پلتفرمینگ) را مورد سرزنش قراردادند. ] یک دانستنی جالب: شکل و شمایل رِی از کارل مک کوی، خواننده اصلی گروه گوتیک راک Fields of the Nephilim الهام گرفته‌شده بود[ .

در کل، CoJ به‌اندازه کافی موفقیت‌آمیز بود که یوبیسافت فرانچایز آن را بنیان نهاد و بدین ترتیب سه دنباله دیگر نیز منتشر شد:

Bound in Blood (2009)، یک پیش‌درآمد بر نسخه اول که جریان اتفاقات مک کال و برادرش را در پایان جنگ داخلی آمریکا به تصویر می‌کشد. بیشتر منتقدان، داستان، مکانیک شوتینگ، اتمسفر واقعی وسترن و مود مولتی‌پلیر بازی را تحسین و درعین‌حال از هوش مصنوعی ضعیف دشمنان، طراحی مراحل تکراری، نبود بخش کو-آپ ، کوتاه و آسان بودن بخش تک-نفره گله‌مند بودند. این دنباله یک موفقیت تجاری بود که نزدیک به یک‌میلیون فروش نسخه داشت.

The Cartel (2011)، در زمان مدرن لس‌آنجلس و مکزیک امروزی روی می‌دهد و سه مأمور قانون را دنبال می‌کند که سعی بر پیدا کردن فردی دارند که مقر DEA (اداره مبارزه با مواد مخدر) را بمباران کرده است. کارتل نظر منتقدان را جلب نکرده و با بازخورد متوسط و منفی آن‌ها روبرو شد.

این بازی همچنین از طرف بعضی از منتقدین بسیار حرفه‌ای (!) به نژادپرستی و بی‌تفاوتی نسبت به وقایع واقعی مربوط به قاچاق انسان و جنگ‌های مواد مخدر متهم شده است. به‌عنوان نمونه، جیمز پورتنو (کانال اکسترا کردیتز در یوتیوب)، از وجود اچیومنتی گله کرده که برای کسب آن باید در مرحله‌ای خاص بیش از 40 دشمن سیاه‌پوست را بکشید! وی همچنین افزود: « این شاید نژادپرستانه‌ترین بازی‌ای است که تا حالا توسط یک ناشر بزرگ ساخته‌شده و آن را بازی کرده‌ام. »

Gunslinger (2013)، که در آن سیلاس گریوز، یک شکارچی جایزه‌بگیر شناخته‌شده، قصه سفرهای خود را بازگو می‌کند. برخلاف کارتل، این نسخه نقدهای قابل قبولی را دریافت کرد.

عناوین وسترن سال‌های پسین بیشتر بازی‌های عرضه‌شده بر کنسول‌های دستی و پی سی را شامل می‌شود همچون:

Wild West Guns (2008) برای پلتفرم وی و آیفون که در آن به تیراندازی هدف‌های مختلف از کرکس گرفته تا بالُن و سارقین مسلح، در فضاهای مختلف مثل سالون، گورستان و لوکوموتیو بخار می‌پردازید.

The Gunstringer (2011) برای کینکت که جزو بهترین عناوین این دستگاه به شمار می‌رود. بازیکن با دست چپ حرکات و با دست راست نشانه‌گیری کاراکتر بازی را کنترل می‌کند.

Dillon’s Rolling Western (2012)، ترکیب ماجراجویی سه‌بعدی و سکانس‌های اکشن با زیر‌سبکِ استراتژیِ Tower Defense، که برای نینتندو ۳دی‌اس عرضه گردید.

گانمن کلایو (2012)، یک ایندی اکشن وسترن اسکرولینگ تک‌نفره برای سکو‌های نینتندو ۳دی‌اس، ویندوز، آیفون و اندروید که ماجرای یک هفت‌تیر‌کش یکه و تنها را در یک فضای غرب وحشی آینده‌گرایانه دنبال می‌کند که سعی بر نجات دخترِ شهردار از دست راهزنان مسلح و مجهز به تکنولوژی پیشرفته دارد.

SteamWorld Dig(2013)، بازیکن کنترل راستی، یک ربات بخاری را در دست دارد که پس از دریافت یک سند معدن از سوی جُو، عموی دیرینه خود، به شهر کوچک معدنی تامبلتون به‌منظور حفاری وارد می‌شود که باید با حل معماها از تله‌ها و دشمنان دوری کند. سبک بازی اکشن ماجراجویی پلتفرمر است و توسط Image & Form برای سکوهای مختلف ریلیز شده است.

علاوه بر بازی‌های فوق، برخی از سازندگان اقدام به خلق تجربه‌های وسترن در حالت چندنفره کرده‌اند که به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

Lead and Gold: Gangs of the Wild West، یک تیراندازی سوم شخص و ساخته‌ی استودیوی فت شارک که در سال 2010 برای پی سی و پلی‌استیشن 3 انتشار یافت و باوجود دریافت نقدهای متوسط، اغلب از آن به‌عنوان « تیم فورترس 2 در غرب وحشی » یاد می‌کنند.

Smoking Guns (2012)، در سبک تیراندازی اول شخص که قصد شبیه‌سازی اتمسفر غرب وحشی به‌طور نیمه واقعی آن‌هم الهام گرفته‌شده از مکان‌های فیلم‌های اسپاگتی وسترن را دارد. کد بازی متن‌باز است و توسط موتور بهبودیافته‌ی Quake 3 برای پی‌سی، مک و لینوکس توسعه‌یافته است.

Wild West Online (2018)، یک MMO اکشن که شامل امکانات سیر و گردش در محیط، جمع‌کردن منابع، مبارزه و مراحل PvP و PvE بود که متأسفانه با نقدهای بسیار منفی روبرو شد.

البته که می‌توان گفت موفق‌ترین عناوین وسترن در تاریخچه‌ی بازی‌ها، Red Dead Redemption (دنباله معنوی RDRevolver) و ادامه‌ی آن Red Dead Redemption 2 که با فاصله 8 سال عرضه شد، از شرکت راکستار است. وقایع این دو عنوان بین سال‌های 1899 تا 1914 رخ می‌دهد و داستان حماسی یکی از آخرین گروه‌های بازمانده از غرب وحشی که گروه “پسران داچ” نام دارد را روایت می‌کند.

رهبر گروه خود داچ ون دِر لیند است و بازیکن در نسخه دوم نقش دست راست داچ، یعنی آرتور مورگان و در اولی نقش جان مارستون را بر عهده می‌گیرد.

ازجمله ویژگی‌های خاص سری می‌توان به دنیای جهان-باز با وقایع و جزئیات خیره‌کننده متناسب با دوره تاریخی بازی، گرافیک حیرت‌انگیز، مولتی‌پلیر عظیم، گفتگوی تأثیرگذار با NPC ها (شخصیت‌های غیرقابل بازی)، سیستم مبارزه تن‌به‌تن عمیق و تیراندازی پیچیده (که قابلیت‌هایی چون از پشت کاور تیر زدن، هدف‌گیری آزاد و لحظه آهسته Dead Eye را دارد)، جزئیات و تعداد بالای سلاح‌ها، وجود بیش از 200 گونه‌ی جانوری، بلند شدن طبیعی سبیل، ریش و موی شخصیت اصلی، مینی گیم های مختلف مثل پوکر، بلک‌جک، دومینو و بازی چاقو و کلی جزئیات ریزودرشت دیگر که انتظار می‌رود تعدادشان در نسخه‌های بعدی سری به‌مراتب بیشتر شود.

 هر دو نسخه فروش و بازخورد فوق‌العاده‌ای داشتند بطوریکه نسخه دوم به دومین محصول سرگرمی پردرآمد تاریخ تبدیل شد (پشت سر GTA V) و همچنین در لیست بهترین بازی‌های تاریخ سایت‌های مختلف قرار گرفتند.

شش ماه پس از عرضه رد دد ریدمپشن، یک بسته الحاقی مستقل با مضمون وحشت و زامبی بنام Undead Nightmare عرضه شد که جان مارستون را در یک دنیای غرب وحشی آخرالزمانی پر از زامبی قرار می‌داد که به دنبال یافتن علت و درمان طاعون به شهرها و روستای های آمریکایی تسخیرشده توسط زامبی‌ها سرک می‌کشد. از Undead Nightmare به‌عنوان یکی از بهترین بسته‌های الحاقی عرضه‌شده برای یک بازی یاد می‌شود.

THE END

بااینکه بازار محدودی برای انتشار بازی‌های با مضمون غرب وحشی وجود دارد، سازندگان زیادی اقدام به واردکردن این ژانر به دنیای روان‌گردان بازی‌ها کرده‌اند. اما راکستار با سری رِد دد توانست شکوفایی این ژانر را نه‌تنها در عرصه بازی، بلکه سینما به مرحله‌ای بالاتر رسانده و استانداردهای آن را جابجا کند.

البته باید گفت در بررسی تاریخچه این سبک (غرب وحشی) در دنیای گیمینگ، سلیقه شخصی نویسنده مدنظر بوده و ممکن نیست همه‌ی عناوین مربوطه را موردبررسی قرار داد. باید منتظر ماند و دید چه عناوین دیگری پس از نگارش این مقاله ما را غرق در اتمسفر حیرت‌انگیز و هوش‌ربای سرحد آمریکایی می‌سازند.