داستان نابودی PS Vita | آخرین کنسول دستی سونی: قسمت اول

شاید باورش سخت باشد اما سال‌ها از زمان محبوبیت کنسول‌های دستی خصوصا کنسول مثل PS Vita گذشته است. زمانی در تاریخچه ویدیوگیم وجود داشت که تقریبا دست هر گیمری یک کنسول دستی وجود داشت. اما بعدها با همه‌گیری گوشی‌های هوشمند و پیشرفت کردن بازی‌های موبایل، باعث شد کنسول‌های دستی از چشم گیمرها بی‌افتند و دیگر برای آن‌ها جذابیتی نداشته باشند.

قبل از این دوران نمی‌توانستید کسی را پیدا کنید که علاوه بر کنسول PS2 یک کنسول PSP نداشته باشد و در خارج خانه مشغول بازی نباشد. قبل از اینکه سونی به فکر ساخت PSP بی‌افتد این بازار دست نینتندو بود و کنسول‌های Gameboy, Gameboy Color, Gamboy Advance به بازار عرضه کرده بود. اما با آمدن PSP یک رقیب تازه برای کنسول‌های دستی نینتندو ایجاد شد و باعث شکل‌گیری یک انقلاب در کنسول‌های دستی شد.

گرافیک بازی‌هایGameboy Advance در مقابل PSP مانند یک جوک بی‌مزه بودند. عناوین بسیار زیادی برای این کنسول ساخته شدند و درنهایت این کنسول توانست با فروش 80 میلیون نسخه به موفقیت چشمگیری دست پیدا کند. حتی در زمان حیاط کنسول PS3 برای PSP بازی ساخته می‌شد. اما سونی تصمیم گرفت از نسل جدید کنسول پورتابل خود در سال 2011 رونمایی کند و یک بار دیگر یک انقلاب در کنسول‌های دستی ایجاد کند.

کنسول PS Vita به عنوان دومین کنسول دستی سونی در سال 2012 به بازار جهانی آمد. اما نه تنها نتوانست اندازه کنسول قبلی موفق عمل کند؛ بلکه در طول عمر خود بسیار فروش کمی را تجربه کرد و عنوان بسیار کمی برایش توسعه پیدا کرد. و درنهایت با ورود به نسل هشتم و عرضه PS4 سونی کاملا این کنسول را فراموش کرد.

اما سوال بزرگ اینجا است که دلایل شکست این کنسول چه بودند؟ چرا PS Vita عملکرد خوبی نداشت؟ چرا سونی به این کنسول توجه کافی نکرد و بازی‌های زیادی برایش نساخت؟ و درنهایت اینکه چرا کنسول‌های دستی فراموش شدند؟ در این مقاله می‌خواهم به سرگذشت آخرین کنسول PS Vita بپردازم و دلایل شکست این کنسول را بررسی کنم. با  ویجی‌مگ همراه باشید.

نگاهی به سرگذشت پدربزرگ

قبل از اینکه به سراغ خود PS Vita برویم باید یک سری به تاریخچه نسل قبلی آن بزنیم. کنسول Playstation Portable یا به اختصار PSP در سال 2004 روانه بازار شد. در آن زمان رقیب اصلی این کنسول Nintendo DS بود. اما PSP نه تنها توانست رقیب خودرا در همان اول شکست دهد بلکه بین گیمر‌هایی که در آن زمان PS2 داشتند بسیار محبوب شد. بلافاصله بد از انتشار این کنسول یک برنامه بلند مدت برای ساخت و انتشار بازی‌های مختلف روی این کنسول درنظر گرفت.

علاوه بر اینکه بسیاری از بازیساز های‌های بزرگ مثل هیدئو کوجیما برای این کنسول بازی ساختند، تعداد زیادی از عناوین PS2 هم به شکلی متفاوتی برای این کنسول پورت شدند. از آنجایی که این کنسول آنالوگ سمت راست و تریگر نداشت نحوه کنترل در بازی‌ها با PS2 متفاوت بود.

برای همین عناوین بسیار متنوع‌ برای PSP منشتر شدند. از بازیی‌های مثل God of War Ghost of Sparta بگیرید تا بازیی‌هایی مثلا LocoRoco, Crisis Core: Final Fantasy VII, Metal Gear Solid: Portable Ops, Patapon و Killzone: Liberation همگی مخصوص این کنسول ساخته شدند. در ادامه توجه بازیساز های بسیاری به این کنسول سونی جلب شد و خواستار ساخت برای این کنسول شدند.

حتی حاضر بودند بازی‌های خودشان رو روی PSP پورت کنند. جالب است بدانید که مدل‌های مختلفی از این کنسول در سال‌های مختلفی تولید شدند که فقط از نظر اندازه با یک‌دیگر متفاوت بودند. مثلا یک به اسم PSP Go به بازار آمد که از وسط تا می‌شد. در نهایت این کنسول چیزی حدود 10 سال عمر کرد و در سال 2014 به کار پایان داد. در طول این 10 سال تعداد 2,456 عنوان از 1640 سازنده و ناشر مختلف برای کنسول ساخته شدند.

این کنسول با فروش 80 میلیون نسخه توانست بعد از Gameboy Advance چهارمین کنسول پرفروش دستی شود. چنین موفقیتی برای سونی باعث شد تا به سراغ توسعه نسل بعدی کنسول دستی خود برود و PS Vita را بسازد. اما سونی در زمان معادلات زیادی را حساب نکرده بود و فکر می‌کرد این کنسول هم مثل نسل قبلی خود حتما موفق می‌شود.

اسم رمز NGP، Playstation Meeting 2011

اولین شایعات از نسل بعدی کنسول دستی سونی در سال 2009 به اینترنت درز پیدا کرد. منبع این شایعه بسیار نزدیک به پروژه بود و عملا واقعی بودن چنین کنسولی را تایید می‌کرد. در Tokyo Game Show 2010 سونی پشت در های بسته از سخت افزار جدیدش رونمایی کرد و کمی بعد کیت توسعه مخصوص را به بازیسازها داد. در همان سال یک عکس از کیت توسعه این کنسول توسط VG247 لو رفت.

این عکس نشان می‌داد که این کنسول یک صفحه نمایش لمسی HD، آنلالوگ سمت راست، دو دوربین در پشت و جلو، میکروفون و یک تاچ پد در پشت کنسول دارد و به اندازه Xbox 360 قوی است. در ابتدا طراحی کنسول مثل PSP Go تاشو بود، اما سونی به خاطر کم کردن گرما طراحی را مثل نسخه‌های اولیه PSP تغییر داد. در ادامه توسط پتریک سودرلوند مدیر شرکت EA تایید شد که چنین کنسولی وجود دارد و بازیسازها مشغول ساخت بازی برای آن هستند.

البته که سونی تمامی شایعات را انکار می‌کرد. درنهایت در 27 ژانویه 2011 سونی یک کنفرانس به اسم Playstation Meeting برگذار کرد و به صورت رسمی از نسل جدید کنسول دستی خود رونمایی کرد. این کنسول با اسم رمز NGP یا Next Generation Portable معرفی شد و در ادامه سونی از رابط کاربری این کنسول و عناونی که برایش درحال ساخت بود رونمایی کرد.

مشخصات کنسول تقریبا همان چیزی بود که قبلا لو رفت. سونی برای NGP یک صفحه نمایش OLED با دوتا آنالوگ و دو دوربین در پشت و جلو به همراه یک تاچ بد در پشت کنسول طراحی کرده بود. در ادامه مشخص شد که بازی‌ها به صورت کارتریج روی NGP اجرا خواهد شد و از Wifi و 3G می‌کند. بعد از اعلام مشخصات کنسول، شوهی هوشیدا روی صحنه آمد تا برخی از عناوین درحال ساخت برای NGP را نشان دهد.

برخی از این عناوین شامل Hotshots Golf، Uncharted، Wipeout، Killzone، Resistance و پروژه Gravity Gaze می‌شدند. یک دمو هم از بازی Uncharted Golden Abyss به نمایش درآمد که یک نسخه جدید از Uncharted بود که کاملا برای NGP ساخته شد. همچنین اعلام شد که برخی از بازی‌های محبوب PSP برای این کنسول به صورت Backwards compatibility اجراع خواهند شد و  به صورت دیجیتالی قابل خریداری خواهند بود.

انتخاب نام زندگی، کنفرانس سونی در E3 2011

نمایشگاه E3 2011 برای سونی بسیار مهم بود. بعد از موفق کنسول PS3 و مشکلات دردسرساز برای Playstation Network اکنون نوبت کنسول دستی جدید بود. در ابتدای کار سونی اسم نهایی کنسول با نام PS Vita رونمایی کرد.

واژه Vita یک لغت ایتالیایی است که معنی زندگی می‌دهد. همچنین بازی‌های بیشتری برای کنسول به نمایش درآمدند و یک بمب خبری مهم اعلام شد. کن لوین نویسنده سری بایوشاک روی صحنه آمد و اعلام کرد که او و استودیو ایرشنال گیمز مشغول ساخت یک بازی از سری بایوشاک برای کنسول PS Vita هستند. هرچند این پروژه بعدا کنسل شد. در آخر کنفراس کاز هیرای مدیرعامل سونی از قیمت کنسول رونمایی کرد و اعلام شد که این کنسول در دو مدل Wifi Only و 3G/Wifi به ترتیب قیمت 249 و 299 دلار عرضه می‌شود.

در ماه نوامبر یک خبر منتشر شد که کنسول حافظه داخلی ندارد و باید برایش یک کارت حافظه مخصوص PS Vita به صورت جداگانه خریداری کنید. این کارت های حافظه در چهار ظرفیت 4،8،16 و 32 گیگابایتی وجود داشتند و از 20 دلار تا 100 دلار قیمت گذاری شدند! یعنی شما باید نزدیک به نصف پول کنسول را برای کارت حافظه 32 گیگابایتی پرداخت کنید.

نکته منفی ماجرا آن بود که کنسول از کارت های SD معمولی پشتیبانی نمی‌کرد، برای همین مجبور بودید کارت حافظه مخصوص خودش را خریداری کنید. سونی این کار را برای تضمین امنیت کنسول و جلوگیری از هک شد آن انجام داد، چیزی که PSP قبلا به آن دچار شده بود.

روز انتشار

درنهایت PS Vita در 17 دسامبر سال 2011 در ژاپن با 26 عنوان در روز لانچ منتشر شد. جالب است بدانید که این میزان بیشترین تعداد بازی‌هایی است که در روز لانچ برای یک کنسول عرضه شدند. این کنسول توانست در هفته اول انتشارش 300 هزار نسخه بفروشد و به میزان فروش 12 هزار نسخه در هفته دست پیدا کند. همچنین در توگیو گیم شو اعلام شد که بیش 100 بازی مختلف برای این کنسول در حال توسعه است.

در نهایت در 15 فوریه 2012، PS Vita در بازار های آمریکا و اروپا با یک باندل عرضه شد نسخه بدون باندل در 22 فوریه به دست طرفداران رسید. همچنین توانست در ماه اول انتشار در آمریکا 200 هزار نسخه و در ماه مارچ 50 هزار نسخه بفروشد. در پایان ماه فبریه فروشی کلی کنسول به 1.2 میلیون نسخه رسید.

همچنین در سال 2012 عناوین بزرگ زیادی مثل Gravity Rush ،Little Big Planet ،Persona 4 Golden و Assassin’s Creed Liberation برای PS Vita عرضه شدند. در آخر سال 2012 سونی 4 میلیون نسخه از PS Vita به فروش رساند. بیایید وارد سال 2013 شویم…

ادامه دارد…