دزدها به بهشت نمی‌روند – نقد و بررسی PayDay 2

ژانری از فیلم های سینمایی از ابتدا تا انتها تمرکز خود را روی برنامه ریزی و پیاده سازی یک سرقت می گذارند. تنها جاذبه اصلی فیلم های این چنینی برای بینندگان بخش هایی است که مربوط به سرقت می شود. اکثر کسانی که به این سبک علاقه دارند به دنبال مشکلات شخصیت ها یا حواشی داستان نیستند، بلکه تنها به دنبال قسمتی هستند که طی آن سرقت انجام می شود. استودیو Overkill Games در انتهای سال 2011 میلادی با عرضه Payday توانست این جذابیت را به بازی های کامپیوتری نیز وارد کند. اینبار بر خلاف همیشه بازیباز در نقش سارق ها قرار گرفته و بایستی با انجام کار های مختلف سرقت را به اتمام برساند. نکته قابل توجه این بود که سرقت های اشاره شده همیشه طبق برنامه ریزی پیش نرفته و در بسیاری از مواقع تبدیل به یک درگیری مفصل با نیروهای پلیس می شد. نکته ای که سازندگان بازی به آن توجه خوبی داشته اند این است که به هیچ وجه سعی نداشته اند که عملکرد شخصیت ها به عنوان یک تبهکار را توجیه کرده یا پلیس ها را شبیه به شخصیت های منفی نشان دهند. هر کسی با خطرات سرقت آشناست و قصد هم ندارد که از این عنوان الگو گرفته و تبدیل به سارق بانک یا جواهر فروشی شود. هدف در این عنوان چیزی جز سرگرمی نیست که سازندگان بازی موفق به طراحی مناسب آن شده اند.

شبکه تبهکار ها

همچون عنوان اول در Payday 2 (P2) نیز چهار سارق قبلی تصمیم می گیرند تا دوباره با جمع شدن در کنار یکدیگر از مغازه، بانک و جواهر فروشی سرقت کرده یا پا را فراتر گذاشته و موقعیت را تبدیل به یک گروگان گیری کنند. اگر به یاد داشته باشید در عنوان اول تنها 6 سرقت مختلف در مقابل بازیباز قرار می گرفت. در ادامه بازیباز می توانست بدون هیچ ترتیب خاصی از میان این 6 سرقت هر کدام را انتخاب کرده و انجام دهد. سازندگان در عنوان با توجه به تعداد کم سرقت ها سعی کرده بودند تا ساختار اکثر آنها را پیچیده طراحی کنند تا حداقل بازی از لحاظ مدت زمان گیم پلی قابل قبول باشد. اینبار کمی وضعیت فرق دارد. بازیباز در P2 با تعداد زیادی سرقت مختلف روبرو است که به صورت کاملا تصادفی ایجاد شده و دارای مشخصات خاص خود هستند. به طور مثال تعدادی از سرقت ها از درجه ریسک بالایی برخودارند که به معنی حضور نیروهای قدرتمند پلیس است. در کنار این موضوع یک درجه سختی همیشیگی نیز برای سرقت مورد نظر نشان داده می شود که معمولا با دستمزد کار در یک راستا قرار دارد. یکی از نکات مثبت این بخش حضور شخصیت هایی است که کار های مختلف را به بازیباز پیشنهاد می کنند. در هر کدام از روز های تعیین شده به عنوان پیشرفت کلی داستان یک شخصیت اصلی حاضر شده و تعداد مشخصی ماموریت را به بازیباز پیشنهاد می کند. سرقت هایی که از نمونه های ساده شده شروع و به موارد کلیدی خاتمه می یابند. اگر بازیباز در سرقت های کلیدی که هدفی متفاوت با دیگر موارد موجود دارد، شکست بخورد شخصیت مورد نظر تمامی پیشنهاد های خود را لغو می کند. نکته دیگری که باعث می شود تا در روند بازی شاهد تغییرات خوبی باشیم، نحوه عملکرد بازیباز در هر کدام از سرقت هاست. اگر عنوان اول را تجربه کرده باشید حتما با این نقطه ضعف روبرو شده اید که تمامی سرقت ها طی یک مراحل خاص دنبال شده و به سرانجام می رسیدند. در P2 وضعیت کمی متفاوت است. هر کدام از رفتار ها و تصمیم گیری های بازیباز در ادامه سرقت نقش دارند. به طور مثال می توان به سرقت هایی اشاره کرد که در آنها اگر بازیباز به صورت مخفی کاری ماموریت را انجام دهد، ماشین انتقال شخصیت ها زود تر از حالتی خود را به موقعیت می رساند که پلیس ها با خبر شده و بانک یا مغازه مورد نظر را محاصره کرده اند. این تغییرات کوچک هر چند هنوز هم در سطح انتظارات بازیباز ظاهر نمی شود اما به خودی خود یکی از نکات مثبت قسمت دوم است.

این هوش مصنوعی دردسرساز

بر خلاف داستان که به هیچ وجه به عنوان تمرکز اصلی بازی شناخته نمی شود، گیم پلی نقش کلیدی را در ایجاد تجربه مناسب ایفا کرده است. همچون عنوان اصلی بازیباز می تواند P2 را به صورت تک یا چند نفره دنبال کند. در حالت تک نفره بازیباز در ابتدای کار وارد خانه امن می شود. یکی از ضعف های اصلی عنوان اول نبود راهنما های کافی در راستای انجام فعالیت های مختلفی بود که بازیباز امکان انجام آنها را در اختیار داشت. به طور مثال هیچ راهنمایی در رابطه با سیستم ارتقا، نحوه باز کردن درب گاوصندوغ یا موارد این چنینی به بازیباز ارائه نمی شود. همین مورد باعث شده بود تا تمامی سیستم یادگیری بازی به آزمون و خطا تبدیل شود. در قسمت دوم خانه امن تا حدودی این مشکل را برطرف کرده است. هر چند هنوز هم تعداد راهنمایی های موجود در مرحله کافی نیست اما سعی شده با طراحی چند اتاق خاص در خانه امن بازیباز به راحتی قابلیت های مختلف را امتحان کرده و با آنها آشنا شود. بعد از بررسی خانه امن بازیباز می تواند به وسیله سیستم Crime.net یکی از مراحل موجود را انتخاب کند. این بخش از بازی همان طور که پیش تر نیز توضیح داده شد تفاوت بسیاری با سیستم انتخاب مراحل قسمت اول کرده و به عنوان یکی از نکات مثبت بازی شناخته می شود. اما بعد از شروع هر کدام از سرقت و وارد شدن به گیم پلی اصلی شاهد بعضی بهبود ها و البته حضور دوباره ضعف های قسمت اول هستیم. همچنان شوتینگ بازی لذت بخش بوده و در ارتباط مستقیمی با سیستم ارتقا شخصیت اصلی است که در ادامه به آن می پردازیم. اینبار بازیباز با توجه به پیشرفت قابلیت های مخفی کاری این امکان را در اختیار دارد که سرقت را به شکل های متفاوتی شروع کند. در اکثر ماموریت های ارائه برای قسمت اول بازیباز بایستی وارد محل اصلی سرقت شده و بازی را شروع می کرد. اینبار سعی شده با استفاده از طراحی مراحل پیچیده و چند لایه انتخاب های بیشتری در مقابل بازیباز قرار گیرد. البته اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که افزایش انتخاب ها تنها به حالت اکشن و مخفی کاری خلاصه می شود. همچون قسمت اول بازیباز نمی تواند نقشه خاصی را برای سرقت پیاده سازی کرده و از محیط برای انجام آن استفاده کند. ضعف دیگری که در همان ابتدای کار خود را نشان می دهد، مربوط به هوش مصنوعی یار های همراه می شود. یکی از ضعف های اصلی قسمت اول این بود که یار های همراه در حالت تک نفره حتی قادر به هدف گیری درست و از پا در آوردن پلیس ها نبودند. خوشبختانه هوش مصنوعی در این زمینه بهبود یافته و دیگر وظیفه از پا در آوردن دشمن ها تنها بر عهده بازیباز نیست. با این حال پیشرفت هوش مصنوعی تنها به همین مورد خلاصه می شود. یار های همراه به جز درگیری با پلیس و دنبال کردن بازیباز هیچ کار دیگری انجام نمی دهند. بخش اعظمی از روند سرقت های بزرگ روی گروگان گیری و استفاده از آنها برای عقب نگه داشتن پلیس ها تمرکز دارد. نکته ای که یار های همراه هیچ فعالیت مثبتی در راستای آن انجام نمی دهند. ضعف اشاره شده به همین مورد خلاصه نمی شود. نبود قابلیت انجام کار های مختلف همچون راه اندازی دوباره دریل برای باز کردن درب گاوصندوغ یا برداشتن کیسه پول و جواهر از جمله مشکلاتی است که پیشروی در مراحل سخت را تبدیل به کاری طاقت فرسا می کند. به طور معمول در سرقت های اصلی بازیباز بعد از باز کردن گاوصندوق با حجم زیادی از پول روبرو می شود که بایستی در چند کیف مختلف منتقل شود. بازیباز با توجه به محدودیت حجمی اضافه شده به این نکته تنها قادر است یکی از کیف ها را در لحظه حمل کند. بعد از حمل کیف به ماشین انتقال بایستی دوباره به محل گاوصندوق برگشته کیف دیگری را بردارید و آن را منتقل کنید. تکرار این روند دشوار با حضور تعداد زیادی پلیس و درگیری همیشگی تبدیل به یکی از نکات ضعف اصلی بازی می شود. سازندگان حتی قابلیتی را طراحی نکرده اند که بازیباز به وسیله آن بعد از پرتاب کردن کیف روی زمین به یار های همراه دستور دهد که در ادامه آن را برداشته و به ماشین منتقل کنند. تمامی نکات اشاره شده باعث شده اند تا بخش تک نفره تنها بهبود اندکی نسبت به قسمت اول داشته باشد. با این حال اگر بازی را به صورت چند نفره که در اصل هدف سازنده بوده، دنبال کنید بسیاری از ضعف های اشاره شده دیده نمی شوند. از ضعف های هوش مصنوعی گرفته تا انجام چند کار مختلف در هر لحظه همگی در حالت چند نفره از بین رفته و تجربه بازی را به شکل قابل توجهی بهبود می دهند.

تورم در دنیای بازی ها

یکی دیگر از ضعف ها و در عین حال نکات مثبت شماره اول سیستم ارتقا آن بود. در عنوان اصلی بازیباز می توانست به وسیله پول و شهرتی که کسب کرده شخصیت اصلی را ارتقا داده و از قابلیت های جدید استفاده کند. این سیستم بار دیگر در P2 مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال یکی از نکات ضعف اصلی آن مبنی بر معرفی نشدن درست سیستم ارتقا در قسمت دوم به کلی حذف شده است. در همان ابتدا و بعد از پشت سر گذاشتن ماموریت اول بازیباز به خوبی متوجه ارتقا درجه و کسب Skill Point می شود. در ادامه با وارد شدن به بخش ارتقا با چهار Skill Tree مختلف روبرو می شویم که شباهت فراوانی به عناوین نقش آفرینی دارد. هر کدام از این درخت مربوط به یک مهارت کلی می شود که در قابلیت های کوچک تر خلاصه شده اند. ضعف دیگری که در این بخش وجود داشت،‌ ارتقا کند و سخت بازیباز بود. با توجه به کسب تجربه بیشتر این مورد نیز به کلی حذف شده اما جای خود را به نقطه ضعف دیگری داده است. پیش تر اشاره کردیم که ارتقا قابلیت و مهارت به وسیله تجربه (شهرت در قسمت اول) و پول انجام می شود. به طور کلی بازیباز بعد از انجام دادن هر کدام از ماموریت با پولی که به دست می آورد، مشکلی برای ارتقا شخصیت ندارد. ضعف اصلی زمانی خود را نشان می دهد که قصد دارید، اسلحه ای جدید را خریداری کرده یا آن را شخصی سازی کنید. قیمت اسلحه یا قطعات مختلف برای آن به شکل سرسام آوری بالاست. به طور مثال بعد از انجام چیزی در حدود 5 سرقت و اعمال تنها 2 یا 3 ارتقا شخصیت چیزی در حدود 20 هزار دلار پول در اختیار دارید. اوضاع زمانی جالب می شود که تصمیم می گیرد برای کلت کمری خود یک صدا خفه کن خریداری کنید. قیمت این قطعه در حدود 320 هزار دلار است. یکی از اولیه ترین موارد موجود برای شخصی سازی اسلحه چنان قیمت بالایی دارد که عملا بازیباز را از بررسی این قسمت در ادامه بازی منصرف می کند.

همچنان زشت

در نهایت بایستی به گرافیک بازی نیز بپردازیم که یکی دیگر از ضعف های اصلی قسمت اول بود. با توجه به قابل دانلود بودن قسمت اصلی می شد از بسیاری از ضعف های گرافیکی بازی چشم پوشی کرد. نکته ای که با توجه به عرضه P2‌ روی دیسک و البته به صورت همزمان برای هر سه پلتفرم دیگر به عنوان عاملی شناخته نمی شود که مشکل گرافیکی بازی را بپوشاند. طراحی محیط های خارجی همچنان در سطح بسیار پایینی قرار دارد. در مقابل سعی شده طراحی داخل ساختمان ها با اضافه شدن جزییات بیشتری کمی بهبود یابد. در کنار این موضوع هنوز هم برای طراحی شخصیت ها اصلی، گروگان ها و پلیس ها از مدل های زشتی استفاده شده که به هیچ وجه برای عنوانی در سال 2013 میلادی قابل قبول نیست. این در حالی است که P2 در دیگر جنبه های گرافیکی و استفاده از افکت مختلف نیز هیچ حرفی برای گفتن ندارد. شاید تنها بهبود اعمال شده در این بخش مربوط به پایدار بودن فریم ریت باشد. در مقابل همچنان صداگذاری و به خصوص موسیقی های استفاده شده در سطح بسیار خوبی قرار دارد. هماهنگ بودن موسیقی با جو بازی و به خصوص محوریت سرقت یکی از بزرگ ترین نکات مثبت بازی است. P2 از آن دست عناوینی است که به هیچ وجه پیشنهاد تجربه آن به صورت تک نفره را به شما نمی کنیم. عنوانی که می تواند به صورت چند نفره با پیشرفت های اعمال شده تجربه ای لذت بخش را شکل دهد اما در حالت تک نفره با وجود ضعف های بزرگ هوش مصنوعی همچنان سخت و غیر منطقی دنبال می شود.