مقاومت از نوع باستانی – نقد و بررسی Dota 2

به راحتی می توان گفت بنیان گذار سبک MOBA  (Multiplayer Online Battle Arena) ماد ساخته شده برای یکی از بزرگترین بازی های تاریخ یعنی Warcraft III: Reign of Chaos بوده است که این روز ها همه بازیباز ها آن را با نام Dota می شناسند. Dota کوتاه شده نام کامل این بازی یعنی Defense of The Ancients است. Dota در ابتدا به عنوان یک ماد کوچک برای قسمت چند نفره بازی Warcraft III به محیط اینترنت راه پیدا کرده بود. این ماد با استفاده از World Editor بازی که توسط خود بیلیزارد در بازی گنجانده شده بود، ساخته شد و فردی با نام مستعار IceFrog به نوعی سازنده این ماد به شمار می رفت. Dota به سرعت به محبوب ترین ماد برای Warcraft III مبدل گشت و شاید کمتر بازیبازی باشد که حتی برای یکبار این ماد بسیار زیبا را تجربه نکرده باشد. با عرضه World of Warcraft بازیباز ها سال های سال با همان ماد سرگرم شدند و عدم پشتیبانی بیلیزارد برای ساختن یک بازی کاملا مجزا بر اساس این ماد باعث شد تا IceFrog به سمت Valve راهی شود و بازی بعدی خود را با نام Dota 2 به بازار روانه کند که باعث ایجاد درگیری های خاصی بین این دو شرکت بزرگ دنیای بازی شد. Dota 2 پس از گذراندن مرحله بسیار طولانی Beta در نهایت ماه قبل به صورت رسمی به بازار عرضه شد و به نوعی ویژگی های بسیار جدید و عالی را به سبک MOBA اضافه کرد.

یک نقشه، هزاران سودا

این روز ها بازار بازی های MOBA و به خصوص بازی های مجانی (Free2Play) بسیار گرم است و برخلاف ظاهر مجانی آنها، استدیو های پشتیبان اینگونه بازی ها پول های هنگفتی به جیب می زنند و در عین حال تلاش می کنند تا بازی خود را همواره به روز و سرپا نگه دارند چون در غیر این صورت به سرعت از دید بازیباز ها خارج شده و به یک بازی دسته چندم تبدیل می شوند. شاید چندان اشتباه نباشد که بزرگترین عنوان تاریخ بازی های MOBA  را نسخه اصلی Dota لقب دهیم ولی در طی 4 سال گذشته تغییرات بسیار بزرگی در این سبک ایجاد شده است که باعث شده است رقابت در این سبک بسیار هیجان انگیز تر شود. اولین نکته ظهور بازی های بسیار خوبی همچون League of Legends و Heroes of Newerth است. بدون شک بزرگترین بازی MOBA در حال حاضر عنوان LoL است که با پیشرفت خارق العاده و تنوع محتوایی که در اختیار بازیباز قرار داده است شاید چندین سال از رقیب های خود پیشی گرفته است. طولانی شدن روند ساخت Dota 2 و مشکلات قضایی به وجود آمده بین دو شرکت Blizzard و Valve نیز مزید بر علت شد تا Dota 2 از لحاظ زمانی بسیار بیشتر از آنچه انتظار می رفت از بازار رسمی دور بماند. در هر صورت، اگر از طرفداران بازی های MOBA باشید حتما با ساختار کلی این بازی ها آشناییت دارید که تقریبا در تمامی بازی های یکسان است و در جزئیات با هم تفاوت دارند. Dota 2 شامل یک نقشه بازی برای مسابقات 5 به 5 طراحی شده است. در این نقشه 2 پایگاه در نظر گرفته شده است که هر یک از آنها متعلق به یک تیم است. از این پایگاه ها به صورت متوالی و با بازه زمانی مشخص موجوداتی ظاهر می شوند که در بازی به آنها Creep گفته می شود. Creep ها کاملا توسط بازی کنترل می شوند و بازیباز هیچگونه کنترلی بر روی آنها ندارد. نقشه بازی به گونه ای طراحی شده است که 3 مسیر (Lane) برای رسیدن به پایگاه تیم مقابل وجود دارد. Creep ها در بازی در این 3 مسیر تقسیم می شوند و به حرکت خود ادامه می دهد تا در وسط نقشه با Creep های تیم مقابل رو به رو می شوند. به نگاه کلی قدرت Creep ها به صورت هم سطح است و اگر بازیبازی در کنار آنها به پیشروی نپردازد، آنها به تنهایی کاری را از پیش نمی برند. اینجاست که مقابله بازیباز های مختلف در مسیر های مختلف ضروری می شود. فشار آوردن در مسیر های مختلف (Push) هدف اصلی بازیباز های تیم های مختلف است. در ابتدای بازی، بازیباز می تواند قهرمان خود را انتخاب کند. در حال حاضر 102 قهرمان در بازی برای انتخاب وجود دارد که تمامی آنها دارای 4 قدرت اصلی هستند که برای استفاده از آنها باید استراتژی خاصی را در نظر گرفت. قسمت پیچیده گیم پلی از این قسمت خود را نمایان می کند. در Dota 2 همانند همه بازی های مشابه نقش های مختلفی توسط قهرمان های مختلف انتخاب و اجرا می شوند. نقش تانک، ساپورت، Carry و Jungler همگی در بازی حضور دارند. شاید در ابتدای یادگیری بازی، بازیباز بیشتر نقش Carry و ساپورت را انتخاب کنند به خاطر اینکه این دو نقش در ابتدا کمی آسانتر به نظر می رسند. نقش Carry در بازی این است که تیم مقابل را با استفاده از جادو های تخریب گر و آیتم هایی که این جادو ها را قوی تر می کنند، به عقب براند و نقش ساپورت در ابتدا پشتیبانی کردن از Carry برای هر چه بیشتر ماندن در درگیری های تکی و یا تیمی است. درگیری ها در Dota 2 به صورت سنتی تکی و تیمی صورت می گیرد. در درگیری های تک به تک مهارت های شخصی و شناخت بازیباز از نقاط مختلف نقشه،شناخت نسبت به مهارت های مختلف قهرمان انتخاب شده توسط خود بازیباز و دشمن، در نظر گرفتن موقعیت Creep ها و برج ها و … همگی می توانند تاثیر خاصی بر نتیجه نبرد داشته باشند. اما در نبرد های تیمی اکثرا بازیبازی که قهرمان با نقش تانک انتخاب کرده است ابتدا وارد نبرد شده و سپس دیگر افراد تیم به او اضافه می شوند. هدف در نبرد های تیمی نابود کردن Carry و یا قهرمانی از تیم مقابل است که بیشترین قدرت تخریب گری را دارد زیرا پس از نابودی این قهرمان مبارزات تیمی برای تیمی که Carry خود را از دست داده کمی مشکل تر خواهد شد و پس از آن این تیم مجبور به عقب نشینی می شود که در انتها این عقب نشینی می تواند بسیار خطرناک باشد. پس از یادگیری بازی در سه Lane مختلف، بازیباز باید نقش Jungler را به خوبی یاد بگیرد و علاوه بر بازی کردن در این نقش بتواند بازی Jungler تیم حریف را پیش بینی کرده و حملات او را خنثی کند و یا با همکاری Jungler تیم خودی، حمله های غیر قابل پیش بینی به Lane های دیگر داشته باشد. نقش Jungler در بازی حرکت در بین مسیر های مختلف نقشه و نابود کردن Creep های مختلف در جنگل برای به دست آوردن پول برای خرید آیتم است. در کنار آن Jungler می تواند در هنگام حرکت در قسمت های مختلف به صورت برنامه ریزی شده به کمک مسیر های مختلف رفته و با یک حمله ناگهانی بازیباز تیم مقابل را غافل گیر کند! یادگیری مسیر های مختلف برای Jungler و استفاده از Creep ها به حدی در بازی ها مهم خواهد شد که بازیباز می تواند مسیر و روند یک بازی را با استفاده از یک بازیباز ماهر به نقش Jungler عوض کند! شناخت نسبت به نقش های مختلفی که در بازی وجود دارد و پیاده سازی درست آنها توسط قهرمان های مختلف یکی از بزرگترین نکات در ِDota 2 است که این بازی را بسیار عالی و مهیج جلوه می دهد. در بازی به صورت کلی می توان بالانس تیمی را برای پیروزی در مسابقات بسیار حیاتی در نظر گرفت. به همین خاطر بازیباز باید یک شناخت کلی تقریبا از همه قهرمان های موجود در بازی داشته باشد و با توجه به انتخاب های یاران هم تیمی، یک قهرمان مناسب را انتخاب کند. رسیدن به این سطح در بازی به ساعت ها بازی نیاز دارد و می توان گفت که بازیباز باید حداقل یکبار با هر کدام از قهرمان ها بازی کرده باشد. این پیچیدگی که تقریبا در همه عنوان های MOBA  وجود دارد نکته ای نیست که باعث نگرانی بازیباز ها شود. شاید دلیل اصلی محبوب بودن بازی های MOBA همین پیچدگی و سخت بودن یادگیری آن به صورت کامل است. اما به راحتی می توان گفت اگر بازیبازی بتواند از مرحله یادگیری بازی گذر کند و سطح بازی خود را کمی بالا ببرد، تقریبا به هیچ بازی دیگر فکر نخواهد کرد و سعی می کند وقت فراغت خود را با این گونه بازی ها سپری کند. Dota 2 نیز از این قاعده مستثنی نیست و پس از یادگیری آن، کنار گذاشتن آن کار بسیار مشکلی خواهد بود. متفاوت بودن قهرمان ها، وجود داشتن 4 قابلیت منحصر به فرد برای هر قهرمان، وجود بیش از 120 آیتم و همچنین تاثیر سبک بازی بازیباز بر روی آن قهرمان از نکات اصلی گیم پلی در بازی هستند که تاثیر بسیار خود و بسزایی در بازی دارند. هر بازی در Dota 2 به صورت متوسط 45 دقیقه به طول می انجامد. در ابتدای کار هنگام آشنا شدن با مکانیزم های مختلف بازی و قهرمان ها شاید بازی کردن، آن هم 45 دقیقه با یک قهرمانی که هیچ چیز در مورد آن نمی دانید و حتی اطلاع ندارید که چگونه آتیم های خود را خریداری کنید کمی اذیت کننده باشد اما به مرور زمان این مشکل حل خواهد شد. سخت بودن یادگیری در ابتدای بازی شاید تنها نکته سردرگم کننده و منفی بازی باشد. روند یادگیری Dota 2 بسیار طولانی خواهد بود و شاید بعد از حدود 400-500 بازی نیز بازیباز نتواند با همه قهرمان ها به خوبی بازی کند اما با تعدادی از آنها به خوبی آشنا شده است و به قولی می تواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد. تعداد بسیار زیاد قهرمان ها در بازی تنوع را در بازی تا حد بسیار زیادی گسترش داده است. این نکته طول عمر متوسط بازی را برای بازیباز هایی که به صورت متمادی به بازی می پردازند افزایش داده است و نکته مثبت این قسمت نیز آن است که هر از چند گاهی یک قهرمان جدید به بازی اضافه می شود تا حس رقابت و یادگیری در بازی حفظ شود. روح عناوین RPG با خرید آیتم های مختلف و تست کردن Build های متفاوت در بازی همچنان حفظ شده است. بازیباز می تواند با استفاده از یک قهرمان و Build های مختلف خروجی های بسیار متفاوتی داشته باشد. این نکته باعث می شود که بازیباز چند قهرمان محدود را به عنوان قهرمان های اولیه خود در نظر بگیرد و شیوه بازی کردن با آنها را به خوبی یاد گرفته و سپس با ساختن Build های مختلف، خروجی های متفاوتی از یک قهرمان داشته باشد که باعث می شود بازیباز در هر ترکیبی مثبت ظاهر شود. علاوه بر آن وجود Build های مختلف از تکراری شدن قهرمان ها و خود بازی جلوگیری می کند. این نکته می تواند حتی بعد از ماه ها یا در بعضی موارد سال ها بعد رخ دهد که بازیباز یک قهرمان مشخص را پس از مدت بسیار طولانی با یک Build جدید انتخاب کند و به خروجی مناسبی دست یابد که در بعضی موارد می تواند حتی نقش آن قهرمان را نیز دچار تغییراتی کند. مثلا یک قهرمان با نقش تانک با استفاده از یک سری از آیتم های مخصوص به یک Carry بسیار خوب و خطرناک تبدیل می شود که کمتر کسی آنرا تست کرده و به بازی گرفته است.

جنگ سرد

در چند سال گذشته محبوبیت بازی های مجانی (F2P) به صورت عجیبی در حال افزایش است. بازی هایی همچون World of Tanks، League of Legends و … همگی به محبوبیت جهانی رسیده اند و Dota 2 به نوعی تازه وارد میدان شده است. بدون شک محبوب ترین عنوان F2P چند سال گذشته بازی LoL بوده است که توانسته با ارائه محتوای جدید به صورت منظم و رسیدگی به مشکلات بازی، این عنوان را سر پا نگه دارد. در این عنوان خرید Skin های  مختلف از طریق پول واقعی انجام می شود و بقیه ویژگی های بازی با واحدی به نام Influence Point خریداری می شود که با استفاده از بازی کردن به دست می آید. Riot Games سعی کرده است تا بازی را به گونه ای پیش ببرد که بازیباز های با امکان مالی بیشتر به هیچ وجه قدرت بیشتری در مقابل بقیه بازیباز ها نداشته باشند. Dota 2 نیز به خوبی از این سیستم پیروی کرده است و به نظر نمی رسد که تفاوتی در این زمینه وجود داشته باشد. اما به نظر می رسد Dota 2 قدمی بیشتر برداشته است. در بازی، بازیباز می تواند با استفاده از آیتم هایی که در آخر هر مسابقه به صورت اتفاقی به دست می آیند و یا در فروشگاه خریداری می شوند، ظاهر قهرمان های خود را شخصی سازی کرده و به نوعی حداقل ظاهر آن قهرمان را برای خود منحصر به فرد کند. این قابلیت به هیج وجه بر روی قدرت قهرمان ها تاثیر نداشته و صرفا یک قابلیت برای شخصی سازی است. طراحی فروشگاه نیز در بازی به شکل بسیار خوبی انجام و پیاده سازی شده است و بازیباز به راحتی می تواند به همه قسمت های فروشگاه تنها با چند کلیک دسترسی داشته باشد. همچنین قابلیت های مختلفی که Steam در اختیار بازیباز قرار می دهد امکان رد و بدل کردن آیتم های مختلف را به بازیباز می دهد. در هر صورت جنگ میان این دو بازی به صورت رسمی آغاز شده است و Dota 2 نشان داده است که در صورت یک لغزش کوچک از سمت Riot Games می تواند جایگاه LoL را به خوبی پر کند.

جامعه ای کوچک

معمولا بازی های آنلاین در سبک MOBA دارای جو سنگینی هستند که اشتباه در آنها عصبانیت هم تیمی ها و معمولا درگیری های لفظی را در پی دارد که تجربه تلخی را از خود به جای می گذارند. این بازی ها به جوامع کوچکی تبدیل شده اند که به خوبی در اولین برخورد می توان سبک رفتار ها در این گونه بازی ها را کاملا درک کرد. در Dota 2 برخورد بازیباز ها عموما با یکدیگر بسیار محترمانه و خوب است. این مورد باعث می شود تا بازیباز برای ادامه دادن بازی روحیه بیشتری داشته باشد و در کنار آن روحیه همکاری و شرکت کردن در بازی ها به صورت گروهی بیش از پیش تقویت شود. در بعضی از موارد، برخورد های نه چندان جالبی صورت می گیرد که بازیباز می تواند با گزارش دادن آنها از بروز دوباره این مشکلات جلوگیری کند. رسیدگی به این مشکلات توسط Valve و پشتیبانی از بازیباز ها باعث می شود تا بازی کردن برای همه لذت بخش باشد.

در ساخت Dota 2 از موتور بسیار محبوب و شناخته شده Source استفاده شده است که همگی به خاطر ساخت شاهکار هایی همانند Half-Life 2 و Portal با آن آشنایی داریم. اما همانطور که می دانید Dota 2 از زوایه ای بسیار متفاوت نسبت به بقیه بازی های ساخته شده توسط این موتور، بازی را روایت می کند. بازی های ساخته شده توسط Source تقریبا همگی عنوان های اول شخص بوده اند، Dota 2 از دیدی استراتژیک پیگیری می شود. نکته ای که در اولین نگاه بازیباز را مجذوب گرافیک خوب بازی می کند، طراحی محیط با جزئیات بالا و تقریبا باور نکردنی است. Valve به تمامی جزئیات در نقشه بازی اهمیت داده است و گرافیک بازی را بر خلاف رقیب خود LoL، بسیار واقع گرایانه طراحی کرده است. کیفیت خوب بافت ها، نور پردازی عالی، سایه پردازی خارق العاده از نکات مهم گرافیکی بازی هستند. اما در Dota 2 فیزیک نیز بسیار خوب طراحی شده و شاید بهترین موقعیت برای نمایش فیزیک بسیار خوب بازی، انفجار پایگاه ها باشد. موسیقی بازی نیز بسیار خوب ساخته و پرداخته شده است و با جو بازی هماهنگی خاصی دارد. سعی شده است تا از موسیقی با ریتم ملایمی استفاده شود تا بازیباز همواره آرامش خود را در موقعیت های خاص بازی حفظ کند.

Dota 2 یک بازی بسیار خاص و خوش ساخت است که بازی کردن آن به تمامی دوست داران سبک MOBA  پیشنهاد می شود و از این رو که بازی مجانی است می تواند بازیباز های بسیاری را نسبت به خود جلب کند. ساختار خوب گیم پلی، پیاده سازی ایده های تازه و خوب در بازی و به خصوص قسمت آیتم ها، پیروی درست از ویژگی های بازی های سبک MOBA امروزی با در نظر گرفتن تغییرات کوچک همگی ویژگی های مخصوص این بازی هستند که باعث می شوند Dota 2 با سرعتی باور نکردنی به یکی از بازی های محبوب بازیباز ها تبدیل شود.