ورود بازیهای رومیزی در صنعت سرگرمی

این متن ارسالی از امیر سلامتی است، یکی از فعالین در حوزه بازی های رومیزی و از مدرسین انستیو ملی بازیسازی و همچنین یکی از صاحبان کافی شاپ بازی های رومیزی در تهران ،پیشنهاد میکنم این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

بارها و بارها برای هممون پیش اومده که توی دورهمی ها و یا در جمع خانواده، لحظات طولانی سکوت بین همه برقرار شده باشه. البته نه برای اینکه کدورت یا مساله ای در میون باشه، صرفا برای اینکه همه مشغول به گوشی و تبلت هستند. در این لحظات یک بازی رومیزی میتونه نقش گردآورنده تمام افراد دور هم باشه. بازیهای رومیزی، یکی از انواع سرگرمیهایی حساب میشن که کاملا باعث ایجاد رابطه و معاشرت میشن. در واقع این بازیها آدمها رو دور هم جمع میکنن و باعث میشن لحظات تنهایی تبدیل به لحظاتی برای دورهم بودن و تعامل بشه. قدیمترها این فعالیت خیلی عادی بود. اینکه بعد از شام آدمها بشینن و تنقلات بخورن و چایی بنوشن و گپ بزنن و بازی کنن. بهش میگفتن پی شوم، یعنی بعد از شام. با وجود چنین سابقه ای، ولی در حال حاضر جای بازیهای رومیزی در فرهنگ ما خیلی خالیه. بازی پی شوم از همین دغدغه سر برآورد. چون پی شوم قراره بازی مناسب لحظات دورهمی و جمعهای دوستانه و خانوادگی باشه. این بازی قراره اولین بازی رومیزی باشه که به سیستم حمایتی و جمع آوری سرمایه برای تولید، به واقعیت تبدیل میشه. اتفاقی که در بیشتر جاهای دیگه دنیا کاملا شکل یافته و مرسومه.

در دنیا چه خبره؟

طرفداران این بازیها توی دنیا خیلی زیادن، علتش هم اینه كه سالهاست كه اونجا بازی زیاد تولید شده و تمام اقشار و سنینشون با بازیها آشنان. آدم بزرگها و نوجوونها و بچه ها همه دور یك میز بازی میكنن و بازی یه پدیده خونوادگی حساب میشه. در دنیا سالانه فقط ١٢٠٠ عنوان بازی جدید (جدا از چاپ مجدد و بسته الحاقی و غیره) چاپ میشه. با یه جستجوی كوچیك توی اینترنت میشه به حجم مخاطبای این سرگرمی پی برد. تمام شهرهای كشورهای مختلف پر هستن از مراكزی به اسم “مراكز بازی دوستانه محلی” كه پره از بازی و میز! آدمها میرن اونجا و میشینن با هم دور یك میز و بازی و معاشرت میكنن. در چند سال گذشته غیر از ناشرین، موسسات حمایتی و استارتاپی هم به تولیدكنندگان بازی رومیزی اضافه شده اند. نمونه بارزش سایت كیك استارتره كه افراد میتونن پروژه هاشون رو اونجا به نمایش بذارن، و علاقمندان میتوانند با پرداخت مبالغی از اون پروژه ها حمایت كنند. توی اون سایت از پروژه های علمی و فضایی هست تا كتاب و موسیقی و به مقدار خیلی خیلی زیادی بازی! در واقع طبق آمار خود سایت كیك استارتر، بیشترین پروژه های حمایت شده بازیهای رومیزی هستند! یكی از علتهای موفقیتشون اینه كه بازیهای رومیزی به بودجه زیادی برای تولید نیاز ندارن، دلیل دیگه هم اینكه تمام حمایت كننده ها در قبال حمایتشون خود بازی رو تحویل میگیرن! در واقع پیش خرید میكنن. و با این روش تا حالا بیشتر از هفت هزار بازی فقط در سایت كیك استارتر توسط حامیان به واقعیت تبدیل شده. تصور اینكه افرادی كه ایده هایی رو دارن، بدون اینكه لازم باشه كه دست به دامن سرمایه دارها و تهیه كننده ها بشن، میتونن ایده و محصولشون رو با كمك مخاطبینشون به دست همونا برسونن، جدا لذت بخشه.

در ایران چه خبره؟

از این لحاظ واقعا توی ایران یك خلا چندین ساله رو شاهد بودیم. حجم بازیهای طراحی و تولید شده در ایران در مقایسه تقریبا صفره. البته كه موجی در دو سه سال گذشته ایجاد شده. چند ناشر خوب تونستن تعداد اندكی از بازیهای خوب خارجی رو به نحو شایسته ای ترجمه و بازتولید كنن. تعداد بازیهای وارداتی هم كمی بیشتر شده. اما هنوز خلا بازی داخلی به شدت وجود داره. جدا از اینكه عناوین خوب خارجی قیمت بالایی دارن و حتی خریدشون برای علاقمندان هم سخته. در طی این سالها عشق به این بازیها من و دوستانم رو به این سمت سوق داده بود كه بازی های زیادی رو خودمون طراحی كنیم. البته كه كارمون عبث می شد، چون هیچ تولیدی در كار نبود! ناشرین به خاطر مشكلاتی از ورود به این عرصه نگران بودند و سرمایه دارها هم عرصه های بهتری برای پول درآوردن بلد بودند. این شد كه راه تولید محتوا رو پیش گرفتیم كه منجر به ایجاد سایت “رومیز” شد. این سایت میتونه اطلاعات خوبی رو در اختیار اونایی كه به بازیها علاقمند هستند و یا تازه میخوام آشنا بشن، بذاره. سایت رومیز تركیب خوبی است از ویدیو، یادداشت، مصاحبه و نقد و بررسی، كه همگی با وسواس تهیه شده اند. بازخوردهای گرم مخاطبین و دوستانمون از سایت، این دلگرمی رو بهمون داد كه اگه ما پول و سرمایه نداریم ولی در عوض یه اجتماع داریم. یه اجتماع (هر چند كوچك) همبسته و هم نظر، با علایق مشترك و مشتاق برای تغییر وضعیت. به موازات شكل گیری این اجتماع، سایتهایی حمایتی، مشابه كیك استارتر، در داخل فعالیتشون رو شروع كردن، و این سرآغاز یك حركت شد.

كارتهایی برای بعد از شام

یكی از اولین بازیهای خیلی موفق كیك استارتر، یك بازی كارتی ساده ولی بسیار جذاب بود به اسم “كارتها برعلیه انسانیت”. این بازی با رقم زیادی مورد حمایت قرار گرفت، و بعد هم بارها تجدید چاپ شد و كم كم تبدیل به یكی از پرفروشترین بازیهای كارتی شد كه هنوز هم این لقب را حفظ كرده. در ابتدای آشنا شدنم با این بازی، تلاش نصفه نیمه ای داشتم برای ترجمه اش كه اصلا راه به جایی نبرد. محتوای بازی (كه تماما متن بود) پر بود از اشارات و شوخیهایی كه به مسایل اجتماعی و فرهنگی ای بر میگشت كه مختص فرهنگ همان كشورها بود و قابل ترجمه نبود. پس شروع كردم به طراحی محتوای بازی بر اساس فرهنگ پاپ و طنز و نوستالژی های سالهای اخیر كشور خودمون. اسم بازی رو هم گذاشتم “پی شوم” كه یه لغت شمالیست و معناش میشه بعد از شام، و محلیها به فعالیتی میگفتن كه بعد از شام انجام میدادن. طراحی بازی حدود دو سال (گسسته) طول كشید. بعد از بارها آزمایش و حذف و اضافه های زیاد، كم كم شكلی پیدا كرد كه میتونستم بهش اطمینان كنم. و با اینكه شرایط جذب سرمایه گذار رو پیدا كرد ولی قلبا احساس میكردم كه تمایلی به اینكار ندارم. همیشه شیفته فعالیت مستقل بودم. فعالیتی كه بدون در نظرگیری سلیقه سرمایه گذار و فشارهای تجاری، بتونه خلاقانه، تنها به مخاطب نهایی فكر كنه. با حدود دو سال وقفه، با سایت “فاندوران” آشنا شدم كه بهترین سایت حمایتی داخلی بود. بعد از صحبتی با گردانندگانش با خوشحالی پی بردم كه قصد ورود به عرصه بازیهای رومیزی رو دارن. پس بدون اتلاف وقت “پی شوم” رو برای عرضه در سایت آماده كردم، بازخورد خیلی مثبتی هم كه از ارائه بازی در كنفرانس تدكس دانشگاه هنر، از مخاطبا گرفتم حسابی برای راه اندازی كمپین دلگرمم كرد.

آغاز كمپین

كمپین ١٩ اسفند آغاز شد و به مدت دو ماه در سایت فاندوران برقرار خواهد بود. هدف از این كمپین اینه كه علاقمندان بتونن بازی رو پیش خرید كنن. با این روش، سرمایه تولید بازی در یه تیراژ محدودی جمع میشه. بلافاصله بعد از كمپین، و در صورت رسیدن سرمایه به عدد مورد نظر، بازی تولید میشه و تا خرداد ماه به دست حامیانش میرسه. این مدل جمع سرمایه، كاملا مشابه نمونه های خارجی و به خصوص كیك استارتر هست. در صورتی هم كه بازی سرمایه لازم رو جذب نكنه، مبلغ جمع آوری شده به حامیان عودت داده میشه. موفقیت چنین كمپینهایی، بیشتر از تبلیغات، مدیون خبررسانی فرد به فرده. خود حامیان تبدیل به رسانه میشن و با اشتراك گذاری و ترغیب دوستانشون به حمایت، به واقعی شدن پروژه كمك میكنن. ارزانی هم از ویژگیهای محصولات حمایتیه. در واقع با این روش هزینه توزیع و پخش و سود فرشنده از روی محصول برداشته میشه، كه حداقل باعث پایین اومدن ٣٠٪ قیمت نهایی میشه. موفقیت كمپین، آرزوی من و بسیاری از دوستان منه. چون بدون شك بعد از این، شاهد سیلی از ایده های بهتر و جذابتر، خواهیم بود. و شكل گیری چنین روندی حتی میتونه صنعت و شكل سرگرمی در كشور رو تغییر بده و مخاطبین رو با دنیای جدیدی آشنا كنه. در واقع میشه گفت وقتی از بازیهای رومیزی حرف میزنیم، داریم از یه دنیای بی انتها صحبت میكنیم كه نه تنها فقط مربوط به گذشته نیست، و حتی حال رو تسخیر كرده، بلكه آینده خیلی پربارتری هم پیش روشه. پس پیش به سوی فردا…

برای شرکت در این کمپین،به این لینک مراجعه کنید.

ورود بازیهای رومیزی در صنعت سرگرمی ایران